De positie van slachtoffers in de rechtspraak is aan grote veranderingen onderhevig. Ook op ander terrein neemt de belangstelling voor het zogenoemde slachtofferschap toe. Onder de titel Victim Empowerment vindt aan de Universiteit van Tilburg op donderdag 12 oktober het openingscongres plaats van INTERVICT, een jong onderzoekscentrum voor victimologie. Tijdens het congres spreken ook Terry Waite (slachtoffer van een gijzeling in Libanon in 1987) en Mukhtar Mai (slachtoffer van een groepsverkrachting in Pakistan in 2002) over het activisme dat is gegroeid uit hun slachtofferschap. Tijdens het congres worden enkele belangrijke resultaten gepresenteerd van het International Crime Victims Survey. Daaruit blijkt onder meer dat de tevredenheid van slachtoffers over de politie in Europa daalt.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Het International Crime Victims Survey is een onderzoek naar criminaliteit en slachtofferschap in achttien Europese landen. Prof.dr. Jan van Dijk is de drijvende kracht achter deze grootscheepse vergelijkende studie. Uit zijn onderzoek komt onder meer naar voren dat de criminaliteit in Nederland weliswaar daalt, maar dat Nederlandse slachtoffers steeds minder tevreden zijn over de behandeling door de politie. De onvrede komt voort uit het idee dat de politie ’te weinig doet’ en ‘ongeïnteresseerd’ is. Het aantal slachtoffers dat slachtofferhulp ontvangt is de laatste jaren niet gestegen.
Het onderzoek past uitstekend in het kader van INTERVICT, het internationaal onderzoeksinstituut op het terrein van victimologie dat sinds 2005 gevestigd is aan de Universiteit van Tilburg. Victimologie is het vakgebied dat zich bezighoudt met de rechten van slachtoffers en de maatschappelijke en psychologische aspecten van slachtofferschap. Al vanaf haar ontstaan heeft victimologie in het teken gestaan van interdisciplinair onderzoek, verricht door onder meer juristen, criminologen, (klinisch) psychologen, psychiaters, politicologen en economen. Victimologie is, ondanks het feit dat het pas zo’n vijftig jaar bestaat, stevig geworteld in het academisch onderzoeksveld. Er zijn gespecialiseerde internationale tijdschriften voor victimologie; er is de World Society of Victimology en een respectabel aantal regionale en nationale organisaties op het gebied van victimologie en slachtofferhulp die vele honderden actieve onderzoekers vertegenwoordigen.
De leiding van INTERVICT is in handen van prof. dr. Marc Groenhuijsen (hoogleraar strafrecht, oud-voorzitter van Slachtofferhulp Nederland), prof. dr. Jan van Dijk, criminoloog en dr. Frans Willem Winkel, psycholoog. Het doel van INTERVICT is een bijdrage te leveren aan het voorkomen of reduceren van gevallen van crimineel slachtofferschap, wereldwijd. Ook tracht men kennis op te bouwen die kan helpen de effecten te beperken die slachtoffers en hun families ondervinden op het vlak van economische schade, pijn en lijden.
Het congres dat 12 oktober wordt georganiseerd beoogt de internationale kennis over slachtofferschap te verdiepen en te verbreden. Niet alleen victimologen, juristen en psychologen komen aan het woord, ook politici en slachtoffers gaan in op de maatschappelijke en psychologische aspecten van het slachtofferschap. Een bijzondere rol is weggelegd voor drie mensen die bekendheid hebben gekregen vanwege hun slachtofferschap en de bijzondere wijze van verwerking hiervan: Terry Waite, Mukhtar Mai en Leoluca Orlando.
Terry Waite werd gegijzeld in Beiroet in januari 1987, toen hij als onderhandelaar probeerde gijzelaars vrij te krijgen. De oud-afgezant van de Anglicaanse Kerk was een ervaren bemiddelaar: eerder kreeg hij westerse gijzelaars vrij in Iran en Libië. Hij werd bijna vijf jaar lang vastgehouden en levert sinds zijn vrijlating een grote bijdrage aan de discussie over slachtofferschap, terrorismebestrijding en islamitisch fundamentalisme.
Mukhtar Mai (1972) werd het slachtoffer van eerwraak. In 2002 werd zij op gezag van de dorpsraad verkracht door vier mannen uit haar dorp, om de geschonden familie-eer te herstellen. In Pakistan blijven de meeste misdaden tegen vrouwen onbestraft, maar Mai doorbrak het zwijgen. Zij klaagde haar verkrachters aan en bevocht haar zaak tot het hoogste gerechtshof. Dit bracht een schokgolf teweeg in het conservatieve Pakistan. Zij runt thans in haar dorp een school voor meisjes.
Leoluca Orlando (1947) was van 1985 tot 2001 burgemeester van Palermo. Bij zijn aantreden werden jaarlijks circa 250 mensen in de Siciliaanse hoofdstad gedood door de maffia. Orlando ontpopte zich als succesvol maffiabestrijder, met als gevolg dat hij jarenlang bovenaan de dodenlijst van de maffia stond. Na zijn aftreden als burgemeester verlegde Orlando zijn aandacht naar de bestrijding van de georganiseerde misdaad in internationaal verband.
International Conference on Victim Empowerment, INTERVICT
1 op de 3 slachtoffers ontevreden over politie bij aangifte, Rechtennieuws.nl
Pieter van Vollenhoven tekent contract leerstoel, Rechtennieuws.nl
Jan van Dijk bekleedt Pieter van Vollenhoven-leerstoel, Rechtennieuws.nl
INTERVICT, wetenschappelijk instituut voor victimologie, Rechtennieuws.nl