De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) start een sanctieprocedure tegen circa 400 bouwbedrijven die actief zijn in de grond-, weg- en waterbouw (GWW-sector). Het gaat om twee zaken. In de eerste zaak vermoedt de NMa dat zo’n 400 bedrijven tussen 1998 en 2001 de Mededingingswet hebben overtreden vanwege deelname in wisselende samenstelling aan vooroverleg bij aanbestedingen met als doel het biedgedrag af te stemmen. Van de circa vierhonderd bedrijven waartegen nu rapport is opgemaakt, hebben ongeveer 140 bedrijven zich vrijwillig bij de NMa gemeld in het kader van de clementieregeling. Uit de informatie die de clementieverzoekers aan de NMa hebben gegeven, zijn bewijzen tegen de andere bedrijven naar voren gekomen, waarmee het totaal op 400 bedrijven komt. Voor deze andere bedrijven geldt dus dat zij zich niet zelf bij de NMa hebben gemeld. Om de zaken adequaat en voortvarend af te ronden, hanteert de NMa een collectieve, versnelde sanctieprocedure
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
In de tweede zaak beschuldigt de NMa twee groepen van elk zes bedrijven actief in respectievelijk de wegenbouw en de beton- en waterbouw ervan marktverdelingsafspraken te hebben gemaakt ten aanzien van een aantal grote infrastructuurwerken waaronder HSL en Betuweroute. Deze zaak is het resultaat van een onderzoek dat ongeveer twee jaar heeft geduurd. Het bewijsmateriaal bestaat uit documenten die de NMa aantrof bij onaangekondigde bedrijfsbezoeken bij diverse bouwondernemingen, aangevuld met informatie die bedrijven in het kader van een clementieverzoek aan de NMa hebben gegeven.
Het materiaal toont aan, dat in de GWW-sector op grote schaal en structureel de Mededingingswet is overtreden. Het onderzoek van de NMa is erop gericht om kartelstructuren (omvangrijke en doorlopende overtredingen) bloot te leggen. Daarnaast streeft de NMa ernaar om via een voortvarende afhandeling van het onderzoek in de bouw en een snelle sanctieprocedure een cultuuromslag in de sector te bewerkstelligen.
Versnelde sanctieprocedure
De NMa hanteert een versnelde sanctieprocedure voor alle bouwbedrijven waartegen rapport wordt opgemaakt. Deze procedure is speciaal ontworpen om de boeteoplegging adequaat en voortvarend te laten verlopen. Zo kunnen bedrijven snel schoon schip maken.
Met het oog op de uitzonderlijke situatie en de focus van het onderzoek heeft de NMa een aanvulling op de Richtsnoeren Boetetoemeting vastgesteld, die vandaag wordt gepubliceerd en ook aan de betrokken bedrijven is toegezonden.
In de versnelde sanctieprocedure machtigen de bedrijven een vertegenwoordiger die namens alle bedrijven gezamenlijk generieke argumenten aanvoert die voor de sanctieoplegging van belang zijn. Vanuit de bouwsector is de heer drs. J.C. Blankert, voormalig voorzitter van VNO-NCW, hiertoe bereid gevonden. De NMa kiest voor deze vertegenwoordiging om te voorkomen dat de NMa en de sector verwikkeld raken in jarenlang slepende procedures. Om bedrijven te stimuleren hiervoor te kiezen, geeft de NMa de bedrijven voor deze vergaande mate van meewerken een boetevermindering van 15%. Nadat van de bouwbedrijven een gezamenlijke zienswijze is ontvangen, beslist de directeur-generaal van de NMa op basis van de rapporten en de zienswijze over de individueel op te leggen sancties.
Clementie
De clementieverzoeken van bedrijven uit de GWW-sector vallen in de laagste clementie-categorie. Dit betekent dat de bedrijven die voor clementie in aanmerking komen bij de boete-oplegging een boetevermindering van 10 tot 50 procent zullen krijgen. Daarbij wordt rekening gehouden met de waarde voor het onderzoek van de informatie die de clementieverzoekers hebben aangeleverd. Ongeveer dertig van de circa 140 bedrijven die zich hebben gemeld, krijgen geen clementie toegekend, omdat de verstrekte informatie te summier was.
De bedrijven die zich niet zelf bij de NMa hebben gemeld, maar die naar voren zijn gekomen uit de informatie die door andere bedrijven is verstrekt, kunnen eveneens niet rekenen op clementie. Wel worden zij uitdrukkelijk uitgenodigd om deel te nemen aan de versnelde sanctieprocedure met bijbehorende boetevermindering.
Overige deelsectoren
De NMa streeft ernaar alle lopende zaken in de bouw in een overzichtelijke procedure en binnen een afzienbare termijn af te handelen. De NMa kiest voor een aanpak in deelsectoren: GWW, burgerlijke en utiliteitsbouw (B&U), installatietechniek en overige sectoren (zoals betonproductie en betonproducten, verkeerssystemen, en het leggen van kabels, buizen en leidingen in de grond). De rapporten in de deelsector installatietechniek worden in januari 2005 verwacht, de rapporten in B&U in april/mei 2005 en de rapporten in de categorie ‘overig’ vanaf januari 2005.