“We zijn verheugd met de gebleken resultaten en we zien dezelfde richting voor verdere verbetering”: dat stelt de Raad voor de rechtspraak in reactie op de aanbevelingen van de Commissie Deetman. De Raad is verheugd dat uit deze zeer grondige evaluatie blijkt dat de stelselwijziging van de rechtspraak geslaagd is.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
“De rechtspraak is grotendeels weer bij de tijd”, zoals de Commissie schrijft. Verantwoording, transparantie, bestuurlijke zelfstandigheid, eenheid in optreden en externe oriëntatie van de Rechtspraak zijn verbeterd onder behoud van rechterlijke onafhankelijkheid en ministeriële verantwoordelijkheid voor het stelsel als geheel.
De Commissie toont zich echter ook getroffen door dreigend kwaliteitsverlies. Die zorg deelt de Raad ten volle. De problemen die de Commissie Deetman hier ziet worden breed gedeeld in de Rechtspraak en zijn al enige tijd punt van overleg met de gerechtsbesturen en met de Minister van Justitie. De aandacht verschoof reeds van structuur- en techniekwijzigingen (zoals de nieuwe vorm van financiering) naar meer kwaliteitszorg. Extra geld is daarvoor wel noodzakelijk maar niet voldoende: het gaat ook om een cultuur van werken binnen de gerechten en om de stijl van besturen binnen de Rechtspraak, ook bij de Raad zelf.
De Commissie doet veel aanbevelingen, die naar strekking goed sporen met reeds lopende ontwikkelingen en die de Raad dan ook op hoofdlijnen graag onderschrijft. Soms noemt de Commissie daarbij al concrete getallen of termijnen. Die geven de noodzakelijke scherpte aan het gesprek maar zijn niet altijd op die manier goed uitvoerbaar. Daarom is overleg nodig met de eigen organisatie en met diverse ketenpartners over hoe ver en hoe snel die wijzigingen kunnen gaan. Voorbeelden daarvan zijn de hogere competentiegrens voor kantonrechters, de verplichting tot samenwerking tussen gerechten en de inrichting van zaken in drie “werkstromen”: met snelheid en eenheid voorop; met degelijkheid en deskundigheid voorop of met ervaring en zittingsvaardigheid voorop.
Het signaal van de Commissie over dreigende bureaucratisering neemt de Raad serieus. De Commissie doet voorstellen om dat risico te beteugelen, die de Raad zal betrekken in haar beleid. Een concrete reactie op alle afzonderlijke aanbevelingen kan de Raad nu echter nog niet geven, omdat er nog geen gelegenheid was ze elk apart te bezien en omdat er nog geen gesprek met de eigen organisatie over dit rapport heeft plaats gehad.
De Raad zal leiding geven aan het overleg over de verbeteringen. De Rechtspraak kan de invoering echter niet alleen realiseren. De Commissie dringt er bij de wetgever op aan de gerechten meer ruimte te geven bij de inrichting van hun organisatie. Die oproep ondersteunt de Raad van harte. Er zal zowel wetgeving als meer financiële ruimte nodig zijn om de noodzakelijke kwaliteit te bereiken.