De huidige accounting standaard voor leasing vereist onvoldoende transparante informatie, en moet worden aangepast. Dat stelt Mijntje Lückerath-Rovers in haar proefschrift Operating-lease disclosure. An empirical investigation. Lückerath-Rovers onderzocht de informatie betreffende operationele leases in de toelichting op de jaarrekening van ondernemingen. Het vergroten van de transparantie van deze leases zal de boekhoudkundige motieven om voor deze leases te kiezen verminderen, terwijl de financieel-economische motieven blijven bestaan. Lückerath promoveerde op donderdag 5 april 2007 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
De huidige (internationale) lease accounting standaarden maken een onderscheid tussen financiële – en operationele leases, waarbij financiële leases op de balans en operationele leases buiten de balans, in de toelichting, worden weergegeven. Operationele leases hebben een negatief imago omdat ondernemingen vooral voor deze vorm van financiering zouden kiezen vanwege accounting voordelen (door het off-balance karakter). Verschillende auteurs, maar ook regelgevers Financial Accounting Standards Board (FASB) en International Accounting Standards Board (IASB), stellen nu voor om alle leases op de balans te verwerken. Dit proefschrift levert een bijdrage aan deze discussie tussen de voor- en tegenstanders van de huidige, maar ook de voorgestelde lease-accounting standaard, door met empirisch onderzoek de omvang, het gebruik, het doel en de informatie omtrent operationele leases te beschrijven.
Lückerath verrichtte haar onderzoek onder alle (niet-financiële) Nederlandse beursfondsen over de periode 2000-2004. De resultaten waren duidelijk: In 2004 voldoet 36% van de beursgenoteerde ondernemingen in de dataset niet aan de voorgeschreven standaard RJ292/IAS17. Verder dienen gebruikers van de jaarrekening die een balanswaarde van de operationele leases willen schatten, een kapitalisatie methode te kiezen. De invloed op de balans, en de daarvan afgeleide financiële ratios, wordt beïnvloed door zowel de aannames over bijvoorbeeld de rentevoet, als de gekozen kapitalisatiemethode.
De operationele leaseverplichtingen zijn materieel voor tenminste 45% van de 379 waarnemingen. De accounting reden om voor operationele leases te kiezen (namelijk het verbeteren van de schuldverhouding) is inderdaad aangetoond, maar daarnaast hebben ondernemingen met een grotere omvang, een geconcentreerde eigendomstructuur en ondernemingen in de sector handel significant meer operationele leases. Minder operationele leases hebben ondernemingen met een betere financiële prestatie en arbeidsintensievere ondernemingen.
Ondernemingen in financiële problemen hebben gemiddeld meer operationele leases dan gezonde ondernemingen, maar de leases hebben geen toegevoegde waarde bij het voorspellen van faillissementen. De conclusie van het onderzoek is daarom dat de huidige leaseaccounting standaard onvoldoende transparante informatie vereist, en dient te worden aangepast. In plaats van de nominale leaseverplichtingen dient de contante waarde van de leaseverplichtingen te worden opgenomen. Dit verbetert ook de vergelijkbaarheid van de operationele lease met de financiële lease.
Het opheffen van het onderscheid tussen operationele – en financiële leases, zal grote gevolgen hebben voor de balans van lessees die bepaalde activa wel gebruiken, maar niet bezitten of controleren. Dit doet geen recht aan het feit dat operationele leases niet slechts gekozen worden vanwege de accounting voordelen, maar ook vanwege de bedrijfseconomische voordelen. Het opnemen van de contante waarde van de operationele leaseverlichtingen is wellicht een tussenoplossingen die voor zowel voor- als tegenstanders van beide leaseaccounting standaarden bevredigend is.
Lückerath – Rovers promoveerde donderdag 5 april 2007 om 11.00 uur in de senaatszaal van de Erasmus Universiteit Rotterdam op het proefschrift Operationele leases in de toelichting op de jaarrekening: een empirisch onderzoek. Promotor is prof.dr. A. de Bos.
M. Lückerath-Rovers, Operating-Lease Disclosures: an empirical investigation (diss. Rotterdam), Rotterdam: Erasmus Universiteit Rotterdam 2007