Iedereen van veertien jaar en ouder moet vanaf 1 januari 2005 een geldig identiteitsbewijs kunnen tonen. De uitbreiding van de identificatieplicht is één van de maatregelen die de overheid neemt om de veiligheid te vergroten. Omdat met de identificatieplicht eenvoudig kan worden gecontroleerd of de gegevens die iemand opgeeft juist zijn, kan de politie makkelijker en sneller haar werk doen. Wie geen identiteitsbewijs kan laten zien, riskeert een boete van € 50. Voor jongeren tussen de veertien en zestien jaar is dit € 25.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Daarnaast wordt het Wetboek van Strafvordering op een viertal punten aangepast. Zo hoeven rechters en ondersteunend personeel de bewijsmiddelen niet meer uit te werken in het geval van een bekennende verdachte; voortaan kunnen ze volstaan met een opgave van die bewijsmiddelen. De rechter krijgt meer bevoegdheden om getuigen te weigeren. Dit gebeurt om het nodeloos aanhouden van strafzaken te voorkomen. Verder mag de rechter-commissaris ook buiten het gerechtelijk vooronderzoek voorwerpen in beslag nemen. De vierde en laatste wijziging heeft te maken met de verruiming van de termijnen voor voorlopige hechtenis. Verdachten kunnen straks veertien dagen in bewaring worden gehouden; dat was tien. Ook wordt het mogelijk om de gevangenhouding in één keer voor negentig dagen te bevelen, in plaats van dertig dagen met twee mogelijkheden tot verlenging. De voorstellen waren aangekondigd in het Veiligheidsprogramma om de procedures in het strafproces te vereenvoudigen en de werklast van de rechterlijke macht te verminderen.
Op 1 januari wordt eveneens het spreekrecht op de terechtzitting voor slachtoffers ingevoerd voor misdrijven waarop een gevangenisstraf staat van acht jaar of meer (als moord, doodslag, verkrachting en diefstal met geweld) en een aantal met name genoemde delicten als mishandeling, bedreiging en stalking. Zowel langs de weg van een schriftelijke verklaring als het spreekrecht kunnen slachtoffers of nabestaanden aangeven wat de gevolgen van het delict voor hen zijn geweest. De schriftelijke verklaring, die al sinds 1 juni 2004 is ingevoerd, geldt voor dezelfde categorieën delicten. De nieuwe regeling maakt deel uit van de aangekondigde versterking van de positie van het slachtoffer in het strafproces.
Een forse wijziging in de belastingrechtspraak maakt met ingang van het nieuwe jaar in alle belastingzaken beroep mogelijk bij de rechtbank, hoger beroep bij het gerechtshof en beroep in cassatie bij de Hoge Raad.
Ook treedt de Wet conflictenrecht geregistreerd partnerschap in werking. De wet bepaalt dat het Nederlandse recht van toepassing is op de voorwaarden waaraan twee personen in een internationale situatie -bijvoorbeeld als één van hen of beiden niet de Nederlandse nationaliteit heeft c.q. hebben- moeten voldoen om in Nederland een geregistreerd partnerschap aan te gaan.
Tenslotte wordt met ingang van 2005 de strafbaarstelling van mensensmokkel uitgebreid tot de gehele Europese Unie en de landen die zijn toegetreden tot het VN Protocol mensensmokkel. Tevens wordt de definitie van mensenhandel verruimd tot andere vormen van uitbuiting dan seksuele uitbuiting. Er komen forse straffen als de mensensmokkel en/of mensenhandel heeft geleid tot zwaar lichamelijk letsel of de dood, oplopend tot vijftien jaar vrijheidsstraf. Nederland voldoet met het wijzigen van de wetgeving aan een aantal internationale verdragen en besluiten. Met deze wijzigingen is de strafwetgeving geactualiseerd en aangescherpt en is er een belangrijk fundament gelegd voor een effectieve strafrechtelijke aanpak – nationaal en internationaal – van deze ernstige vormen van grensoverschrijdende) en (georganiseerde) criminaliteit.
