Instellingen die niet of heel bijkomstig naar winst streven en die zich voornamelijk richten op het algemeen maatschappelijk of sociaal belang, zijn onder voorwaarden vrijgesteld van vennootschapsbelasting.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Tot de eerste groep instellingen behoren onder meer instellingen waarvan het kerkelijk, levensbeschouwelijk, liefdadigheids-, cultureel en wetenschappelijk belang op de voorgrond staat. Tot de instellingen van sociaal belang behoren onder meer sportverenigingen, muziekverenigingen, scoutinggroepen en personeelsverenigingen.
Rechtbank Breda heeft onlangs in een feitelijke procedure beslist dat een evenementenstichting kwalificeerde voor de vrijstelling voor algemeen maatschappelijk belang nastrevende lichamen. De stichting organiseerde jaarlijks met de hulp van een groot aantal vrijwilligers een tweedaags muziekfestival. Uit de statuten en uit de feitelijke activiteiten van de stichting maakte de rechtbank op dat de stichting feitelijk een beperkt algemeen belang nastreefde: de Rythm and Blues muziekstijl bij een zo breed mogelijk publiek onder de aandacht brengen.
Voor bepaalde instellingen bestaat onder voorwaarden een vrijstelling in de vennootschapsbelasting. Het zijn instellingen die niet of heel bijkomstig naar winst streven en die zich voornamelijk richten op het algemeen maatschappelijk of sociaal belang. Een winst van minder dan € 7.500 in het jaar zelf of minder dan € 37.500 tezamen met de winsten uit de vier voorafgaande jaren leidt niet tot verlies van de belastingvrijstelling. Voor de beoordeling of een instelling naar winst streeft, mag de betreffende instelling voor bepaalde uitgaven en uitkeringen een aftrekpost (o.a. fictieve loonkosten voor de ingezette vrijwilligers) in aanmerking nemen. Een belangrijke voorwaarde voor het mogen toepassen van de aftrekpost is dat de activiteiten van die instelling geen ernstige concurrentieverstoring teweegbrengen.
Rechtbank Breda heeft onlangs uitspraak gedaan over de vraag of een bepaalde evenementenstichting kwalificeerde voor de vrijstelling voor algemeen maatschappelijk belang behartigende lichamen. De zaak was als volgt.
Een in 1985 opgerichte stichting organiseerde jaarlijks met de hulp van ca. 450 vrijwilligers een tweedaags muziekfestival om de Rythm and Blues muziekstijl bij een zo breed mogelijk publiek onder de aandacht te brengen. Het doel van de stichting was volgens de statuten het organiseren van muzikale evenementen zonder commerciële doeleinden en van allerlei activiteiten die daartoe bevorderlijk konden zijn. Verder was vastgelegd dat een eventueel na een muziekevenement overblijvend saldo op aanwijzing van het bestuur zou worden aangewend voor een liefdadig doel. Van belang was nog het volgende. Over periode van 1996 tot en met 2006 behaalde de stichting afwisselend positieve en negatieve resultaten. Op 31 december 2004 bedroeg het eigen vermogen van de stichting € 36.551. De stichting behaalde over het jaar 2005 een batig saldo van € 46.762.
De inspecteur was van mening dat de stichting belastingplichtig was voor de vennootschapsbelasting en zond de stichting voor het jaar 2005 een aangiftebiljet toe. De stichting stelde zich op het standpunt dat ze niet belastingplichtig was. Vervolgens legde de inspecteur de stichting over 2005 een ambtshalve aanslag vennootschapsbelasting op. Na bezwaar van de stichting stelde hij de belastbare winst over 2005 vast op € 46.762. Daarbij verrekende hij dit bedrag met verliezen over voorafgaande jaren, waarna een belastbaar bedrag resteerde van nihil.
De zaak kwam voor Rechtbank Breda. Daarbij kwamen verschillende geschilpunten aan de orde, waaronder de vraag of de stichting belastingplichtig zou zijn voor de vennootschapsbelasting, en zo ja, of de stichting dan kwalificeerde voor de vrijstelling voor algemeen nut behartigende lichamen en ook of de stichting een bedrag aan fictieve loonkosten (vanwege de ingezette vrijwilligers) in aanmerking mocht nemen. In deze procedure bedroegen de fictieve loonkosten € 8.164.
De rechtbank stelde vast dat sprake was een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid dat deelnam aan het economische verkeer. Dit zijn de drie kenmerkende elementen van een onderneming. Vervolgens rees de vraag of sprake was van een winststreven óf een in concurrentie treden met ondernemers in de commerciële sector. Zo ja, dan is sprake van een vennootschapsbelastingplichtige onderneming. Uit de feiten bleek dat de stichting in de loop van jaren een zeker eigen vermogen in de vorm van een reserve had opgebouwd. Deze reserve was weliswaar noodzakelijk om de activiteiten van de stichting in de toekomst veilig te stellen, maar dit nam niet weg dat de stichting feitelijk streefde naar exploitatieoverschotten. De rechtbank kwam daarom tot de conclusie dat sprake was van een winststreven. Dat de statutaire doelomschrijving vermeldde dat de stichting niet naar winst streefde, bracht de rechtbank niet tot een ander oordeel.
Vervolgens was aan de orde of de stichting een algemeen maatschappelijk of sociaal belang nastreefde, waardoor de stichting kon kwalificeren als vrijgesteld li chaam voor de toepassing van de vennootschapsbelasting. De rechtbank merkte op dat van algemeen belang ook sprake kan zijn als een beperkt belang wordt nagestreefd. Het doel van de stichting was om de Rhytm and Blues muziekstijl bij een zo breed mogelijk publiek onder de aandacht te brengen. De stichting streefde daarbij naar het behalen van een zodanig overschot bij het organiseren van een muziekfestival, dat continuïteit verzekerd zou zijn. De opbrengsten bleven in de stichting en werden alleen aangewend om het jaarlijkse festival te organiseren. De rechtbank concludeerde hieruit dat de stichting geen particuliere belangen nastreefde. De rechtbank zag een bevestiging voor dit oordeel in de statutaire bestemming van het liquidatiesaldo van de stichting aan een liefdadig doel. Dit tezamen bracht de rechtbank tot de conclusie dat de stichting een algemeen maatschappelijk belang nastreefde.
Als gevolg hiervan mocht de stichting ook het eerdergenoemde bedrag van € 8.164 aan fictieve loonkosten in aanmerking nemen. Reden hiervoor was dat de stichting kwalificeerde als algemeen maatschappelijk belang behartigende lichaam en ook aan de bijkomende voorwaarden voor deze aftrekpost voldeed. De rechtbank stelde de belastbare winst over 2005 vast op € 38.598 en de met deze winst verrekende verliezen op hetzelfde bedrag.
Opmerking
Het toch vaststellen van de belastbare winst van een subjectief vrijgesteld lichaam lijkt op het eerste gezicht ongerijmd. Immers waarom moet nog een winstbedrag vastgesteld worden als het lichaam toch vrijgesteld is? De reden hiervoor ligt in de voorwaarden betreffende de toegestane maximale winstbedragen voor het jaar zelf en met de vier voorafgaande jaren tezamen.
