De Successiewet bevat enige criteria voor het begrip pleegkind. Kort gezegd is daarvan sprake als het pleegkind voor het bereiken van de leeftijd van 21 jaar gedurende ten minste vijf jaren door de pleegouder als een eigen kind is onderhouden en opgevoed. Er zijn dus twee criteria van belang: een onderhoudsvereiste en een opvoedingsvereiste.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Rechtbank Den Haag heeft onlangs deze vereisten ruimhartig toegepast. De procedure betrof een jongeman die een moeizame jeugd had gehad. Zijn biologische ouders hadden zich niet om hem bekommerd en hij verbleef onder meer in diverse justitiële jeugdinrichtingen. Een ongehuwd gebleven man had zich in 1992 zijn lot aangetrokken en ontfermde zich over hem als ouder. In 2007 overleed hij. De jongeman had hij als erfgenaam aangewezen. Die claimde toepassing van tariefgroep I (pleegkind), de tariefgroep met de laagste successierechttarieven en een relatief hoge vrijstelling. De inspecteur paste echter tariefgroep III toe, de tariefgroep met de hoogste successierechttarieven. De toets aan het opvoedingsvereiste paste de rechtbank toe door vast te stellen of tussen de erflater en de erfgenaam een zodanig intense band had bestaan dat de erflater in feite de plaats van de biologische ouders van de erfgenaam had ingenomen. Dat was naar het oordeel van de rechtbank het geval. Op basis van feiten en omstandigheden was de rechtbank van oordeel dat ook aan het onderhoudsvereiste was voldaan. De rechtbank stelde de erfgenaam in het gelijk.
De Successiewet bevat enige criteria voor het begrip pleegkind. Kort gezegd is daarvan sprake als het pleegkind voor het bereiken van de leeftijd van 21 jaar gedurende ten minste vijf jaren door de pleegouder als een eigen kind is onderhouden en opgevoed. Er zijn dus twee criteria van belang: een onderhoudsvereiste en een opvoedingsvereiste. Eigen kinderen en pleegkinderen vallen voor het successierecht in tariefgroep I, de tariefgroep met het laagste belastingtarief (5% – 27%, jaar 2009) en een verhoudingsgewijs hoge vrijstelling. Rechtbank Den Haag heeft onlangs in een sterk feitelijke procedure uitspraak gedaan over de vraag of sprake was van een pleegkind. De zaak was als volgt.
Een ongehuwd gebleven man had zich in 1992 het lot aangetrokken van een destijds 14-jarige jongen, van wie de biologische ouders zich in feite niet meer bekommerden om zijn opvoeding. Hij verbleef onder meer bij een tijdelijke voogd en was daarna tot zijn 19e verplicht gehuisvest in diverse justitiële jeugdinrichtingen. Direct na het verblijf in de jeugdinternaten woonde hij tot na zijn 21e jaar op het woonadres van de man. In 2007 overleed de man (hierna: erflater). Deze had de jongeman tot zijn erfgenaam aangewezen. De jongeman claimde toepassing van tariefgroep I (5% – 27%, ook in jaar 2007). De inspecteur paste op de erfrechtelijke verkrijging echter tariefgroep III toe. De successierechttarieven in deze groep variëren van 41% tot 68% (jaar 2007).
De rechtbank moest ten eerste beoordelen of was voldaan aan het opvoedingsvereiste. Hiervoor nam de rechtbank als uitgangspunt of gedurende de perioden dat de jongen niet bij de erflater woonde, toch een dermate intense band tussen hen had bestaan dat de erflater in feite de plaats van de biologische ouders van de jongen had ingenomen. De erflater beschouwde de jongen als zijn eigen kind en handelde ook daarnaar. De rechtbank kwam tot het oordeel dat was voldaan aan het opvoedingsvereiste.
Vervolgens toetste de rechtbank de zaak aan het onderhoudsvereiste. De rechtbank stelde vast dat de erflater gedurende de tijd dat de jongen bij de tijdelijke voogd verbleef, een (onderhouds)vergoeding voor onder meer schoolgeld, schoolboeken en kleding voor de jongen had verstrekt aan deze voogd. Ook tijdens het verblijf in het internaat stortte de erflater wekelijks geld op de bankrekening van de jongen voor onder meer de aanschaf van kleding, tijdschriften, snoep, drankjes en sigaretten. Ook bracht hij bij zijn bezoeken aan het internaat kleding mee. Hiermee was volgens de rechtbank voldaan aan het onderhoudsvereiste.
Het feit dat de overheid het verblijf van de jongen in de internaten had bekostigd waardoor de erflater nog slechts zo’n 40% van de kosten voor zijn rekening hoefde te nemen, bracht de rechtbank niet tot een ander oordeel. Gesteld noch gebleken was dat de verblijfkosten niet voor rekening van de overheid waren gebleven als de biologische ouders bereid waren geweest bij te dragen in het levensonderhoud van de jongen. De rechtbank achtte de conclusie gerechtvaardigd dat de erflater -door de overige (40%) kosten voor zijn rekening te nemen- in dit opzicht in de plaats was getreden van de biologische ouders.
De rechtbank kwam tot de conclusie dat de erfgenaam (de jongen) gedurende ten minste vijf jaar door de erflater was opgevoed en onderhouden als een eigen kind en dat hij daarom kwalificeerde als pleegkind. De rechtbank verklaarde het beroep van de erfgenaam gegrond en paste tariefgroep I toe op zijn erfrechtelijke verkrijging.
