CBP: Onderzoek landelijke zorgregistraties

Het CBP presenteert vandaag het rapport Onderzoek landelijke zorgregistraties op basis van onderzoeken bij vijf grote landelijke registraties in de zorg. Landelijke zorgregistraties zijn van belang voor onder andere medisch- en kwaliteitsonderzoek. Daarom is het evenzeer van belang dat patiënten kunnen vertrouwen op een zorgvuldige omgang met hun medische gegevens. Het rapport behandelt met name de rechtmatigheid van dit soort gegevensverzamelingen en van de verstrekking van gegevens daaruit ten behoeve van onder meer onderzoek en beleid.

Kenmerkend voor deze registraties is dat de gegevens in een centrale database worden opgeslagen. De meeste van de onderzochte registraties bevatten verder medische gegevens die in beperkte mate herleidbaar kunnen zijn tot individuele patiënten. Voor bepaalde doelen, bijvoorbeeld voor wetenschappelijk of kwaliteitsonderzoek, kunnen uit de betreffende database gegevens worden verstrekt. Op grond van de bevindingen in het onderzoek doet het CBP een aantal algemene aanbevelingen aan de verantwoordelijken voor landelijke registraties:

• registraties in de zorg dienen zo min mogelijk te werken met gegevens die direct of indirect herleidbaar zijn tot individuele personen;
• herleidbaarheid van gegevens kan verregaand beperkt worden door het toepassen van Privacy-Enhancing Technologies (PET) zonder nadelig gevolg voor de onderzoekswaarde van de gegevens;
• patiënten van wie gegevens gebruikt worden, dienen over het algemeen meer en beter geïnformeerd te worden;
• de beveiliging van de gegevens dient verbeterd te worden.
  Een aantal aanbevelingen uit het rapport is inmiddels door de onderzochte registraties overgenomen.

Het CBP heeft onderzoek uitgevoerd bij:

• het Pathologisch Anatomisch Landelijk Geautomatiseerd Archief, waarin gegevens zijn opgenomen van alle patiënten die via hun huisarts of specialist pathologieonderzoek (bijvoorbeeld weefselonderzoek) hebben laten verrichten;
• de Perinatale Registratie Nederland met onder andere gegevens van vrouwen en hun kinderen omtrent de zwangerschap en geboorte van het kind;
• het Zorg Registratiesysteem van CVZ dat gegevens bevat omtrent de vraag, indicatie en toewijzing van zorg- en dienstverlening aan (verstandelijk) gehandicapten die geïndiceerd zijn voor AWBZ zorg;
• het Zorginformatiesysteem (ZORGIS) dat gegevens bevat over de geestelijke gezondheidszorg van alle cliënten in Nederland; en
• het Landelijk Informatienetwerk Huisartsen, dat gegevens bevat over consulten van patiënten bij huisartsen.

In 2004 heeft het CBP de Gedragscode voor gezondheidsonderzoek ‘Goed Gedrag’ goedgekeurd. Deze is eveneens relevant voor het verzamelen en verstrekken van gegevens voor onderzoek. De Stichting Federatie van Medisch Wetenschappelijke Verenigingen (FMWV) heeft deze gedragscode opgesteld voor de verwerking van gegevens, waarop het medisch beroepsgeheim rust, bij voorgenomen gezondheidsonderzoeken. De Gedragscode heeft ook betrekking op de verwerking van anonieme gegevens, terwijl de Wet bescherming persoonsgegevens alleen van toepassing is op tot een persoon herleidbare gegevens.