Leids eredoctoraat voor Tilburgs jurist Vranken

Prof. mr. J.B.M. Vranken, hoogleraar in de methodologie van het burgerlijk recht aan de Universiteit van Tilburg, krijgt een eredoctoraat van de Universiteit Leiden. Erepromotor is prof. mr. J.H. Nieuwenhuis. Het eredoctoraat zal worden uitgereikt op dinsdag 7 juni 2005. Dit is in de week waarin het 86ste lustrum van de Universiteit Leiden wordt gevierd. Op 7 juni 2005 zal de Universiteit Leiden vijf eredoctoraten uitreiken.

Vranken is een van de meest toonaangevende beoefenaars en theoretici van het Civiel Recht. Deze reputatie heeft hij verworven gedurende een reeks jaren als hoogleraar in Tilburg, als Advocaat-Generaal bij de Hoge Raad en daarna wederom als hoogleraar in Tilburg. Hij staat bekend om zijn pleidooi voor een fundamentele herbezinning op de grondslagen van het burgerlijk procesrecht, en om zijn indringende beschouwingen over de motivering van rechterlijke oordelen.

Vranken beperkt zich als jurist niet tot de gebruikelijke beschrijving, analyse en kritiek van het Burgerlijk Recht, maar vat het recht op als het altijd voorlopige resultaat van een proces van meningsvorming en overtuiging, als een ‘discursieve grootheid’. Een rechter moet daarbij zijn beslissing voor iedereen inzichtelijk kunnen maken. Het uitgangspunt van Vranken is de gedachte dat er buiten of boven het recht zelf geen criteria zijn met behulp waarvan de rechtskwaliteit van normen kan worden vastgesteld.

Een ander brandpunt van zijn wetenschappelijk werk is zijn kritiek op het klassieke contractsmodel, dat de individuele expressie is van de autonome wil van twee partijen. Tegenover dit ‘egoïstische’ model stelt Vranken een altruïstisch contractsmodel, waarin beide partijen rekening houden met de gerechtvaardigde belangen van de wederpartij.

De andere vier eredoctoren zijn componist en uitvoerend kunstenaar Dick Raaijmakers, vergelijkend taalwetenschapper Sergei Starostin, orthopedagoog/ontwikkelingspsycholoog Alan Sroufe en fysicus Alexander Andreev.