Aanbeveling 4

Een (neven)functie van de (vroegere)echtgeno(o)t(e), (ex)partner of nauwe bloed- en aanverwanten van de rechter kan de onpartijdigheid van de rechter beïnvloeden en kan deze rechter noodzaken tot het niet behandelen van een zaak.

De rechter die een partner of echtgeno(o)t(e) heeft die advocaat, deurwaarder of notaris is, of anderszins beroepsmatig rechtsbijstand verleent, zorgt er voor geen zaken te behandelen waarbij die partner of echtgeno(o)t(e) uit hoofde van zijn of haar functie betrokken is (geweest).

De rechter die een partner of echtgeno(o)t(e) heeft die officier van justitie is zorgt er voor geen zaken te behandelen van het parket waar die partner of echtgeno(o)t(e) werkt.

Bij zaken waarin een der procespartijen de werkgever of de werknemer is van de partner of echtgeno(o)t(e) van de rechter zal de rechter beoordelen of dit zijn rechterlijke onpartijdigheid zal kunnen schaden.

Toelichting
In de eerste zin is in zeer algemene bewoordingen tot uitdrukking gebracht dat de rechter ook bedacht moet zijn op mogelijke partijdigheid indien het (neven)functies van zijn vroegere echtgeno(o)t(e), ex-partner, of nauwe bloed- en aanverwanten betreft. Gelet op de algemene bewoordingen van de eerste zin is het niet noodzakelijk deze personen elders in deze aanbeveling opnieuw te noemen.
Met de tweede zin is niet alleen gedacht aan zaken die de echtgeno(o)t(e) of partner zelf onder zich heeft, maar ook aan zaken waarbij die echtgeno(o)t(e) of partner anderszins (inhoudelijk) betrokken is (geweest). Gedacht kan daarbij worden aan zaken waarover in een (werk)overleg inhoudelijk discussie is gevoerd. De rechter weet natuurlijk niet altijd – denk aan het beroepsgeheim – bij welke zaken zijn echtgeno(o)t(e) of partner betrokken is geweest. Duidelijk zal zijn dat de aanbeveling alleen betrekking kan hebben op de situatie waarin de rechter feitelijk op de hoogte is van de hiervoor genoemde betrokkenheid van zijn echtgeno(o)t(e) of partner.
De derde zin ziet uitdrukkelijk niet alleen op een rechter die werkzaam is in de strafsector. Ook in andere sectoren kan een strafdossier (zijdelings) aan de orde komen en ook in dat geval dient geen behandeling plaats te vinden door de rechter wiens echtgeno(o)t(e) of partner bij het desbetreffende parket werkt. In de derde zin wordt met parket gedoeld op het parket dat de zaak op dat moment feitelijk in behandeling heeft (een arrondissementsparket dan wel een ressortparket). Heeft een raadsheer een echtgeno(o)t(e) of partner werken op een arrondissementsparket dan hoeft dat de raadsheer niet te weerhouden van het behandelen van appelzaken van dat arrondissementsparket, tenzij de eerste zin van de aanbeveling van toepassing is, dan wel één van den andere aanbevelingen, zoals bijvoorbeeld aanbeveling 1.
De vierde zin brengt mee dat de rechter zijn onpartijdigheid zelf moet beoordelen. Daarbij speelt de positie die de partner in het bedrijf inneemt en de aard en omvang van dat bedrijf een belangrijke rol.