Het Utrechtse Openbaar Ministerie brengt prominente leden van jeugdbendes voortaan sneller en vaker voor de rechter. Woensdag 7 maart was de eerste speciale ‘kopstukkenzitting’, waarin zes jongeren voor de Utrechtse rechter kwamen. Verdachte Mourad: “Ik ben bereid alle hulp te accepteren.”
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Zakkenrollen
“Ik ga een ander huis vinden, ik heb niet zoveel meer te zoeken in deze wijk”, belooft de 18-jarige Mourad aan de Utrechtse politierechter. De net meerderjarig geworden Marokkaanse verdachte doet er alles aan de rechter ervan te overtuigen dat hij zijn leven gaat beteren. Mourad staat terecht voor het zakkenrollen van een iPhone, maar omdat hij al een flink strafblad heeft hangt hem een maandenlange gevangenisstraf boven het hoofd. En dat is het laatste waar Mourad op zit te wachten. Hij heeft de afgelopen zes weken voor het eerst in zijn leven in een gevangenis voor volwassenen gezeten en dat heeft indruk gemaakt. “Ik ben aangeslagen.”
Dicht op de huid
De zaak van Mourad is woensdag 7 maart de vierde in rij van de zogeheten ‘kopstukkenzitting’, een nieuw initiatief van het Utrechtse Openbaar Ministerie, waarbij prominente leden van ‘overlastgevende jeugdgroepen’ elke maand tijdens een speciale zitting voor de rechter komen. Met deze aanpak willen politie en justitie deze groep veelal Marokkaanse overlastgevers dicht op de huid zitten door ze snel en passend te straffen. Bovendien biedt een tijdige reactie meer kansen om de jongeren weer snel op het goede spoor te zetten, is de gedachte. Dat laatste blijkt vandaag uit diverse vonnissen: de politierechter geeft verschillende boefjes nog een laatste kans.
Elektronische enkelband
“Ik hoop dat jij over drie maanden terug komt om mij uit te leggen dat het goed is gegaan”, zegt de rechter tegen Mourad. “Dat je opleiding goed loopt, dat je samen met je ouders in gezinstherapie bent gegaan”. De rechter wijst vandaag geen vonnis in deze zaak en komt daarmee niet tegemoet aan de eis van de officier van justitie voor een voorwaardelijke gevangenisstraf van drie maanden, als stok achter de deur voor Mourad. Over drie maanden bekijkt de rechtbank de situatie opnieuw, met name de concrete vorderingen van de jongen. Die moet in de tussentijd wel geloven aan een elektronische enkelband, waardoor hij drie maanden lang elke nacht huisarrest heeft. “Ik ben bereid alle hulp te accepteren”, zegt Mourad timide en volgzaam. Hij zegt toe het contact met zijn foute vrienden te vermijden – is zelfs bereid tot een verhuizing.
Dezelfde strafmaat
De foute vrienden van Mourad staan bij de Utrechtse politie bekend als de Componisten-groep. De jeugdbende waar de 19-jarige Noureddine deel van uit maakt gaat door het leven als de Vasco da Gama-groep. Jongens die volgens de wijkpolitie een actieve, bepalende rol spelen binnen zo’n jeugdgroep worden door het OM betiteld als ‘kopstuk’. De advocaten van Noureddine en Mourad zijn het met dit etiket niet eens. “Dit is een miskwalificatie van mijn cliënt”, stelt de advocaat van Mourad. Voor het OM telt de informatie van de wijkrecherche. “Bovendien”, benadrukt de officier van justitie. “Wij eisen geenszins een hogere strafmaat voor deze verdachten, zoals bijvoorbeeld gebeurt bij veelplegers. Het is alleen een kwestie van prioriteit en snelheid”. De rechter knikt instemmend bij dit antwoord. De rechtbank behandelt de zaken van vandaag in principe als elke andere strafzaak.
1 + 1 = 2
Zoals de zaak tegen Noureddine, die ervan verdacht wordt dat hij ’s avonds laat inbrekersgereedschap op zak had. In tegenstelling tot Mourad, die de rechter direct zijn schuld bekent, blijft Noureddine volharden in zijn onschuld. Het boortje dat hij bij zich droeg was niet bedoeld om autoruiten in te tikken, maar om te ruilen bij de Praxis of Gamma. De rechter gelooft hem niet, vooral niet omdat de politie op het bureau aanvullend bewijs vond: twee handschoenen vol met glasschilfers. “1 + 1 = 2”, stelt de rechter nuchter vast.
Strenge waarschuwing
De officier stelt een stevige eis: twee weken gevangenis, plus de vijftig dagen cel van een eerdere voorwaardelijke straf, die door deze misstap in werking treedt. De advocaat van Noureddine vindt deze optelsom ‘bijzonder groot’. Hij vraagt Noureddine nog een laatste kans te geven om zijn afspraken met de reclassering nu wel na te komen. Die laatste kans krijgt hij. De rechter houdt het bij 500 euro boete. Maar hij koppelt daar wel een strenge waarschuwing aan: “We gaan heel nauw toezicht houden op jouw contact met de reclassering. Als dat je dat niet waarmaakt, krijg je hier de volgende keer alsnog vijftig dagen.” Noureddine vraagt of hij zelf de reclassering moet bellen. “Jij gaat als de sodemieter snel contact opnemen”, besluit de rechter.
De gezichtsuitdrukking van Noureddine wordt minutieus vastgelegd door de twee rechtbanktekenaars die naast elkaar zitten aan de zijkant van de zaal. Het zijn vaste tekenaars van De Telegraaf en Het Algemeen Dagblad, die met hun verslaggevers zijn meegekomen. Daarmee is de eerste kopstukkenzitting in elk geval qua publiciteit een succes. Voortaan houdt de Utrechtse rechtbank deze zitting elke eerste woensdag van de maand.
