De rechter spreekt door zijn vonnis. Met dit vonnis moeten procespartijen en derden het doen. Rechters voorzien eigen vonnissen niet van commentaren en horen deze ook niet te verduidelijken. Het geeft geen pas dat gerechtsbesturen uitleg geven aan vonnissen van rechters uit zijn eigen rechtbank. Dit oordeelt de Hoge Raad in een drietal beslissingen op vordering van de procureur-generaal bij de Hoge Raad naar aanleiding van een drietal klachten. Dit betreft klachten volgens de klachtprocedure art. 13a RO/14a-oud over gedragingen van rechterlijke ambtenaren. De drie klachten gaan allemaal over uitleg door rechterlijke ambtenaren buiten de vonnissen om. In zijn uitspraken geeft de Hoge Raad aan waar wat betreft deze uitleg de grenzen liggen.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Schikking
In een van de zaken liet een rechter zich op verzoek van een van de partijen uit over een tussen partijen gesloten schikking. De uitleg van deze schikking speelde een rol in een nieuwe procedure. De betreffende rechter had in de nieuwe procedure, in aanwezigheid van beide partijen, als getuige kunnen worden gehoord over de schikking, oordeelt de Hoge Raad. Zijn uitleg buiten de procedure kreeg het gezag van een rechterlijke beslissing terwijl het dat niet was en deze uitleg viel bovendien buiten de wettelijke regeling van het getuigenverhoor. De Hoge Raad verklaart deze klacht gegrond.
Interpretatie vonnis
Een tweede klacht gaat over het bestuur van een rechtbank dat zich mengde in een conflict tussen journalisten over berichtgeving over een zaak. Dit conflict was voorgelegd aan de Raad voor de Journalistiek die de rechtbank vroeg of een bepaalde interpretatie van het vonnis juist was. Het gerechtsbestuur beantwoorde die vraag in een brief, tot ongenoegen van de in dit betreffende vonnis veroordeelde partij. Het gerechtsbestuur is van mening dat zij niet onder het klachtrecht 13a RO kan vallen omdat zij niet met rechtspraak is belast. Omdat het uitleggen van vonnissen geen taak is van gerechtsbesturen zou deze gedraging volgens het gerechtsbestuur buiten het wettelijk toezicht op gerechtsbesturen vallen. De Hoge Raad vindt het ongewenst dat geen enkele instantie bevoegd zou zijn dergelijke klachten te behandelen en doet dit daarom zelf. De Hoge Raad vindt het onbehoorlijk dat het gerechtsbestuur een vonnis van zijn rechtbank heeft uitgelegd en verklaart ook deze klacht gegrond.
Uitleg tussenbeschikking
De laatste klacht verklaart de Hoge Raad ongegrond. Dit betreft een klacht over uitleg van een tussenbeschikking door een rechter in een nog lopende procedure. In deze zaak had de rechter de Raad voor de Kinderbescherming advies gevraagd. Daarop vroeg de Raad voor de Kinderbescherming de rechter om nadere uitleg over het uit te voeren onderzoek. Een dergelijke uitleg vindt de Hoge Raad niet onbehoorlijk. Deze voorkomt dat er onvolledig of overbodig onderzoek plaatsvindt en bevordert zo een vlotte afhandeling van de te beslissen zaak.
De Hoge Raad maakt waar het uitleg buiten het vonnis betreft een uitzondering voor persrechters die een uitspraak van de rechter kunnen toelichten in de pers.
