De Hoge Raad der Nederlanden en de Indonesische Hoge Raad – de Mahkamah Agung – zijn voor de komende vijf jaar een intensieve samenwerking aangegaan. Deze samenwerking, die zich richt op institutionele, juridische en operationele aspecten, is op 18 maart vastgelegd in een memorandum of understanding (MOU).
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
In de week van 18 tot en met 22 maart 2013 heeft een delegatie van de Hoge Raad der Nederlanden onder leiding van president Geert Corstens een werkbezoek gebracht aan de Mahkamah Agung. Sinds 2009 zijn er goede contacten tussen beide instituties en zijn er over en weer werkbezoeken gebracht. Tijdens deze bezoeken zijn de samenwerkingsmogelijkheden in kaart gebracht. De Mahkamah Agung en de Hoge Raad zijn vergelijkbare instituties.
Thema’s
Institutionele thema’s die aan de orde komen zijn bijvoorbeeld de consistentie van rechtspraak, de kamerstructuur, casemanagement, en het beheersen van de instroom van zaken. Op juridisch gebied worden onderwerpen inhoudelijk besproken die de rechtsorde van beide landen raken op het gebied van het civiele, straf- en fiscaal recht. En wat betreft operationele aspecten zal de samenwerking vooral gaan over de ontwikkeling van een infrastructuur voor kennismanagement ter ondersteuning van de rechterlijke besluitvorming.
Kamerstructuur
Het centrale onderwerp van dit bezoek was de kamerstructuur binnen de Mahkamah Agung. Eén van de verbeteringen waarnaar de Mahkamah Agung streeft, is consistentie te brengen in de rechtspraak. Daarvoor is een kamerstructuur een goed middel. Binnen de kamers kunnen raadsheren overleg voeren over de lijnen in de jurisprudentie die binnen de verschillende zetels (onderdelen van de kamer) kunnen worden gehanteerd. In 2011 heeft de Mahkamah Agung een structuur van zeven kamers ingevoerd. Deze structuur is echter nog onvoldoende tot ontwikkeling gekomen. Het kan nog steeds voorkomen dat een panel van drie raadsheren een lijn volgt in een bepaalde zaak terwijl een ander panel in een soortgelijke zaak een andere lijn hanteert. De Hoge Raad heeft een jarenlange ervaring met een kamerstructuur (civiel, straf en fiscaal). Er is dan ook gedebatteerd over de opzet van de kamerstructuur en de wijze van aanpak in de drie kamers. Aan de hand van (vertaalde) concrete Nederlandse casussen is uitleg gegeven van de manier waarop arresten tot stand komen met behulp van het raadkameroverleg. De dagelijkse gang van zaken en inhoudelijke onderwerpen konden op deze manier worden gecombineerd. Verder is één dagdeel besteed aan kennis- en casemanagement. Hoe heeft de Hoge Raad dit georganiseerd en welke positieve bijdrage kan dit leveren aan het functioneren van de Hoge Raad in het algemeen en de kamers in het bijzonder?
Besluiten
De verschillende gesprekken zijn in een goede en vriendschappelijke manier verlopen en waren vruchtbaar.
De week na het bezoek van de delegatie van de Hoge Raad heeft de Mahkamah Agung een aantal besluiten ten aanzien van de kamerstructuur genomen. Het aantal kamers is teruggebracht van zeven naar vijf waardoor diverse personele en organisatorische problemen kunnen worden opgelost. Dat effent de weg voor de verdere doorvoering van het kamersysteem. Volgens bronnen in Indonesië is dit een direct gevolg van het bezoek van de Hoge Raad en getuigt het van een sterke wens bij de Mahkamah Agung om ook daadwerkelijk tot veranderingen te komen. De Hoge Raad zal daar de komende jaren graag de gesprekspartner bij zijn.
Voordrachten Corstens
President Corstens heeft twee maal een voordracht (‘general lecture’) gegeven over de betekenis van de rule of law. Eenmaal voor de leden en medewerkers van de Mahkamah Agung. En de tweede maal in het Erasmushuis, het cultureel centrum van de Nederlandse ambassade, waar mr. Nono Makaram, een bekende advocaat, optrad als coreferent. Verder zijn bezoeken gebracht aan de de kamer van de Mahkamah Agung die als ‘religious court’ optreedt, én aan de Judicial Commission, het orgaan dat gaat over benoemingen van rechters en over disciplinaire maatregelen jegens rechters. In Bogor is een plaatselijke gerecht (de vroegere Landraad) bezocht en in Ciawi het opleidingscentrum van de rechterlijke macht.
Doelen
Met de president van de Mahkamah Agung is afgesproken dat zij naar aanleiding van het bezoek een aantal korte termijndoelen zullen formuleren op basis waarvan de samenwerking het komend jaar concreet handen en voeten kan krijgen.
