De Tweede Kamer houdt donderdagmorgen 19 september van 10 tot 12 uur een rondetafelgesprek over de kwaliteit en werkdruk in de rechtspraak. Ook het vernieuwingsprogrmma Kwaliteit en Innovatie staat op de agenda.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Eerste aanleiding voor het rondetafelgesprek is het manifest van raadsheren die in december 2012 onder meer de werkdruk in de Rechtspraak aan de orde stelden. De tweede aanleiding is het vernieuwingsprogramma Kwaliteit en Innovatie dat eerder dit jaar werd aangekondigd (zie ook Tweede Kamer geïnformeerd over vernieuwing rechtspraak).
Genodigden
Voor het rondetafelgesprek zijn onder meer Geert Corstens (president van de Hoge Raad), Frits Bakker (voorzitter van de Raad voor de rechtspraak), Maria van de Schepop (voorzitter van de NVvR), Herman Bolhaar (voorzitter van het college van Procureurs-Generaal van het OM), Rinus Otte (senior raadsheer gerechtshof Arnhem-Leeuwarden) en Henk Naves (president rechtbank Gelderland) uitgenodigd. Ook hoort de Kamer vertegenwoordigers van de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders en van de Nederlandse Orde van Advocaten.
Zorgen
Frits Bakker zal tijdens het gesprek zijn zorgen uiten over de groeiende werkdruk binnen de Rechtspraak. Een belangrijke oorzaak hiervoor is volgens hem dat de door de rechter behandelde zaken (gemiddeld) steeds complexer worden. Een gevolg is dat de kwaliteit van het werk in het gedrang dreigt te komen. Bakker: “Rechters en andere medewerkers zijn loyaal en werken enorm hard om het niveau op peil te houden. Daar ben ik trots op. Maar er is meer nodig: de Raad heeft naar aanleiding van het manifest twee ronden gemaakt langs de gerechten en daar met vele rechters en andere medewerkers gesproken. De Raad heeft geluisterd en maatregelen genomen. Die maatregelen staan in de brief van 8 juli die aan alle medewerkers van de Rechtspraak van 8 juli is toegestuurd.” (zie ook Brief Raad voor de rechtspraak na tweede rondgang langs gerechten)
Verschillende beleving
Bakker: “Een deel van de problemen, bijvoorbeeld op het terrein van de werkdruk en productiedruk, kan alleen door de gerechtsbesturen worden opgelost. Hier ligt een belangrijke verantwoordelijkheid.” Werkdruk wordt blijkens de rondgang van de Raad langs de gerechten immers heel verschillend beleefd. “Individuele rechters en medewerkers ervaren een verschillende werkdruk, maar er zijn ook grote verschillen tussen locaties en afdelingen of teams. De oorzaken voor hoge werkdruk verschillen ook erg van gerecht tot gerecht en van team tot team”, aldus Bakker.
Bekostigingssysteem
Bakker geeft aan dat tijdens de gesprekken veel aandacht is uitgegaan naar het bekostigingssysteem volgens outputfinanciering. “Ieder bekostigingssysteem heeft voor- en nadelen. Volgens de Raad heeft het huidige systeem meer voor- dan nadelen. De principes ‘Meer zaken, meer geld’ en ‘Minder zaken, minder geld’, zorgen voor transparante verhoudingen tussen de staatsmachten en binnen de Rechtspraak tussen de gerechten. Een nadeel is de eenzijdige druk op aantallen. Om dit te compenseren zijn er kwaliteitsnormen vastgesteld.”
Professionele standaarden
In aanvulling op de kwaliteitsnormen vindt de Raad de ontwikkeling van professionele standaarden noodzakelijk. Rechters en raadsheren moeten die opstellen. Bakker: “Door professionals zelf vastgestelde normen moeten juist de professional zelf houvast bieden bij het antwoord op de vraag: ‘kan ik zo nog voldoende kwaliteit leveren, of loopt de druk te hoog op’.”
Kwaliteit en KEI
De Raad voor de rechtspraak vindt dat de (vakinhoudelijke) kwaliteit van de Nederlandse rechtspraak nog steeds onverminderd hoog is. Bakker: “Het KEI-programma is niet gericht op verbetering van die vakinhoudelijke kwaliteit. Juist met behoud van die kwaliteit moet de Rechtspraak wel een moderniseringsslag maken, waardoor de kwaliteit van rechtspraak voor de burger zal toenemen. We hebben het dan over toegankelijker, begrijpelijker en sneller. Digitalisering en vereenvoudiging van werkprocessen gaat een belangrijke bijdrage leveren op dat gebied, evenals toenemende regie door de rechter.”
HGK-automatisering
Grote digitaliserings- en automatiseringsprocessen bij de overheid hebben de naam niet altijd succesvol te zijn. “Maar met de vrijwel vlekkeloos verlopen automatiseringsoperatie rond de Herziening van de Gerchtelijke Kaart heeft de Rechtspraak laten zien ook grotere processen op dat gebied te kunnen beheersen”, zegt Bakker. Hij zegt dat mislukte projecten er zijn om lering uit te trekken. “Door veel meer dan voorheen de ‘werkvloer’, maar ook de ketenpartners als advocatuur en deurwaarders bij het programma te betrekken, zal worden geprobeerd de valkuilen te vermijden.”
Debat
Tijdens een rondetafelgesprek willen Tweede Kamerleden van mensen uit het veld horen wat zij van een bepaald onderwerp vinden. Een rondetafelgesprek gaat vaak vooraf aan een debat met de verantwoordelijke minister in de Tweede Kamer. Ook over dit onderwerp zal op een later tijdstip worden gedebatteerd. Wanneer dit debat plaatsvindt is nog niet bekend.
