Er moet een andere mentaliteit ontstaan bij het Rijk waarbij meer vertrouwen wordt getoond in de gezonde werking van de lokale democratie. Gemeenten hebben een zelfstandige of autonome positie en zijn geen uitvoeringsloketten van het Rijk. De samenleving is juist gebaat bij democratisch bestuur dat dicht bij burgers functioneert.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Dit schrijven de Raad voor het openbaar bestuur (Rob) en de Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) in een gezamenlijk advies over gemeentelijke autonomie aan de Tweede Kamer. Het advies is uitgebracht op verzoek van de commissie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) uit de Tweede Kamer.
In het advies worden centraliserende ontwikkelingen in kaart gebracht die de autonomie van gemeenten op sluipende wijze aantasten. Vooral subsidieregelingen tasten de beleidsvrijheid van gemeenten aan en zouden zoveel mogelijk moeten worden gesaneerd.
De Raden schrijven verder dat er een kritische ondergrens wordt overschreden indien het lokale belastinggebied verder wordt ingeperkt met de gedeeltelijke afschaffing van de OZB en de resterende OZB-tarieven worden gemaximeerd. De gemeenten zijn thans voor 82 procent van hun inkomsten afhankelijk van de rijksoverheid. De gemeentelijke uitgaven worden voor slechts 9 procent bekostigd uit eigen belastingen. Er is voor gemeenten nauwelijks een eigen buffer meer voor financiële risico’s en tegenvallers. Het gemeentelijke belastinggebied moet juist worden vergroot ter versterking van de lokale democratie. Dit kan overigens ook zonder dat de lasten voor burgers en bedrijven toenemen.
In de Grondwet zou het beginsel moeten worden opgenomen dat overheidstaken in principe aan gemeenten (of provincies) worden overgelaten. Dit beginsel is wél vastgelegd in een verdrag, het Europees handvest inzake locale autonomie, waaraan Nederland zich in 1991 gebonden heeft.
Advies Rob en Rfv over gemeentelijke autonomie, Raad voor het openbaar bestuur
