Hoewel de Tweede Kamer af wil van kernwapens, vindt het burgerinitiatief dat oproept tot een nationaal verbod op nucleaire bommen geen steun bij een meerderheid.
De SP, GroenLinks en Denk schaarden zich onomwonden achter het voorstel van vredesorganisatie Pax, het Rode Kruis en de ASN Bank.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
VVD, PvdA, CDA en D66 zijn ook voor een verbod, maar denken dat een eenzijdig nationaal verbod weinig zal uitmaken.
Bovendien nopen de recente geopolitieke ambities van Rusland tot waakzaamheid en is een ontwapening op dit moment niet verstandig, zeggen VVD en CDA.
Moed
Pax haalde vorig jaar de benodigde 40.000 handtekeningen op om een debat over het voorstel voor een verbod op kernwapens in Nederland af te dwingen.
Oud-SP-Kamerlid Krista van Velzen sprak de Kamer namens Pax toe en riep de Kamerleden op om moed te tonen en concrete stappen te zetten om tot een kernwapenvrije wereld te komen. “Er is geen maatschappelijk steun voor dit wapen dat geen onderscheid maakt tussen burgers en militairen.”
Wat Pax betreft moet Nederland internationaal een voortrekkersrol spelen om kernwapens wereldwijd uit te bannen. De eerste stap die genomen moet worden is een een nationaal verbod, aldus Van Velzen. “Je kunt niet internationaal pleiten voor ontwapening, als je zelf geen nationaal verbod instelt.”
Volkel
Het is een publiek geheim dat er twintig Amerikaanse kernwapens liggen op de militaire vliegbasis Volkel. Voormalig premier Ruud Lubbers bevestigde in 2013 dat de massavernietigingswapens in kluizen op de basis liggen opgeslagen. Hij noemde de bommen “malle dingen” die “absoluut zinloos” zijn en onderdeel zijn “van een traditie van militair denken”.
De opslag van de kernwapens is een herinnering aan de Koude Oorlog waarbij Amerika en haar bondgenoten tegenover de Sovjet-Unie stonden. In het debat kon minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken) de aanwezigheid van de wapens niet ontkennen of bevestigen. “Ik kan daar niets over zeggen en dat betreur ik”, aldus Koenders.
Hij noemde de schimmigheid rond de kernbommen in Nederland een “nationale frustratie”. Koenders zei meerdere malen met de Amerikanen in gesprek te zijn geweest om openheid te geven en hij blijft zich inzetten voor meer transparantie over nucleaire wapens in Nederland.
Modernisering
Als het nodig is, kunnen de Amerikaanse B61-kernbommen met Nederlandse gevechtsvliegtuigen worden ingezet. Deze bommen zijn verouderd en toe aan modernisering. Dat kan alleen in de Verenigde Staten en dus zullen de bommen binnen afzienbare tijd worden overgevlogen. De PvdA vindt dat de inwoners in de regio rond Volkel recht hebben op openheid, vooral wanneer de kernbommen zullen worden overgevlogen.
Of de gemoderniseerde kernbommen ook daadwerkelijk worden ingezet is nog maar de vraag. Omdat de Kamer heeft afgesproken dat het nieuwe Nederlandse gevechtsvliegtuig, de JSF, geen kernwapentaak mag vervullen, vinden partijen als de SP en GroenLinks dit het juiste moment om de kernbommen uit Nederland te weren.
Ook D66 denkt dat het weren van de gemoderniseerde kernbommen gebruikt kan worden om de Russen zover te krijgen om zelf ook twintig bommen te verwijderen. “Op die manier kun je de wereldwijde impasse in de ontwapening doorbreken”, aldus Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma.
Zonder expliciet in te gaan op de aanwezigheid van de bommen in Volkel, zei Koenders dat hij het transport niet nodig heeft in zijn streven naar meer transparantie en een wereldwijde ontwapening.