De Californische rechterlijke macht streeft naar de verbetering van contacten met burgers, met als doel het publiek vertrouwen in de rechtsstaat te vergroten. In dat kader worden tal van initiatieven ontplooid: van bijeenkomsten met het publiek en rechters voor de klas, tot mobiele rechtbanken en rechtsprekende burgers. De zogenaamde ‘problem-solving courts’ – een vernieuwende vorm van rechtspraak – combineren straf en hulpverlening, waarbij de rechter zich bij zijn beslissing laat adviseren door een team van belanghebbenden.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
In de studie Rechter onder de mensen? van mw. drs. S. Verberk wordt het Californische ‘Court and Community Collaboration Program’ uitgebreid onder de loep genomen. Het programma is opgezet om de externe oriëntatie van de Californische rechterlijke macht te vergroten.
Het onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van de Raad voor de rechtspraak en is bedoeld om initiatieven op het gebied van externe oriëntatie onder de aandacht te brengen van de Nederlandse rechtspraak. De Nederlandse Rechtspraak streeft naar het vergroten van de betrokkenheid van de burger bij de rechtspraak en onderneemt tal van activiteiten op dit gebied. Men beschouwt het als leerzaam en nuttig om te kijken op welke wijze men hieraan elders vorm heeft gegeven.
Het Californische ‘Court and Community Collaboration Program’ streeft drie doelen na: verbetering van de dialoog met de samenleving; het beter inspelen door de rechtspraak op maatschappelijke behoeften; en het vergroten van het begrip onder de bevolking met betrekking tot het rechtssysteem. Uiteindelijk beoogt men hiermee het publiek vertrouwen in de rechtspraak te vergroten, het leidende principe achter court and community collaboration.
Hoewel de Californische samenwerkingsinitiatieven deels te beschouwen zijn als typisch Amerikaanse reacties op Amerikaanse maatschappelijke ontwikkelingen, kunnen zij tegelijkertijd worden gezien als een poging van de rechtspraak om het hoofd te bieden aan problemen die ook herkenbaar zijn voor Nederland. De slotbeschouwing van ‘Rechter onder de mensen?’ gaat nadrukkelijk in op de relevantie van court and community collaboration voor de Nederlandse rechtspraak. Daarbij wordt, analoog aan de verschillende typen van court and community collaboration, gebruik gemaakt van de volgende vier metaforen:
- De luisterende rechter, die probeert te begrijpen wat er in de samenleving leeft;
- de educatieve rechter, die kennis over de rechtspraak onder justitiabelen en de bevolking vergroot;
- de faciliterende rechter, die de toegang van de burger tot de rechtspraak vergemakkelijkt; en
- de probleemoplossende rechter, die in samenwerking met ketenpartners de onderliggende problematiek van crimineel gedrag aanpakt.
S. Verberk(2005), Rechter onder de mensen? Over de externe oriëntatie van de rechterlijke macht in Californië, Research Memoranda nr. 3-2005, Raad voor de rechtspraak, Den Haag 2005
Volledige tekst
De studie Rechter onder de mensen? Een verslag van initiatieven ter vergroting van de externe oriëntatie van de Californische rechterlijke macht van mw. drs. S. Verberk is het derde deel in de reeks Research Memoranda van de Raad voor de rechtspraak is integraal te raadplegen via www.rechtspraak.nl/gerechten/rvdr/publicaties.
