Bij de erediensten van de Santo Daime kerk in Nederland wordt gebruik gemaakt van ayahuasca-thee, die in Brazilië wordt bereid volgens bepaalde rituelen en procedures en vervolgens naar Nederland wordt gebracht. Deze thee geldt voor de Santo Daime kerk als een heilig sacrament en vormt een onmisbaar onderdeel van de eredienst.
Het heikele punt hierbij is dat deze thee DMT (dimethylthryptamine) bevat, wat op lijst I van de Opiumwet staat. Het invoeren en bezitten daarvan is strafbaar gesteld in artikel 2 van de Opiumwet. De ayahuasca wordt daarom op Schiphol telkens in beslag genomen door de marechaussee. Mag dit of mag dit niet? De kort gedingrechter oordeelt dat dit niet onrechtmatig is.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
De kerk Ceu da Santa Maria, een Santo Daime kerk in Nederland, vroeg in het kort geding tegen de Nederlandse Staat een verbod op het in beslagnemen van de ayahuasca, mits zo’n transport van bepaalde transportdocumenten was voorzien én zolang het hoger beroep nog liep tegen het strafvonnis van de rechtbank van 8 september 2016, waarin een verdachte ontslagen werd van rechtsvervolging voor de invoer van 33 kilo ayahuasca in Nederland. De Ceu da Santa Mariakerk voerde onder meer aan dat de strafrechter tot nu toe het invoeren van de ayahuasca in Nederland voor de eredienst van de kerk niet strafbaar heeft geacht en de verdachten heeft ontslagen van rechtsvervolging. En wanneer er bezwaar werd gemaakt tegen het in beslagnemen, werd de thee altijd wel teruggegeven, maar het voelde voor de kerkleden als een ontheiliging.
Toetsingskader
In het vonnis geeft de kort gedingrechter eerst het toetsingskader aan. Dat is zeer beperkt. Gelet op de ruime beleidsvrijheid van de officier van justitie bij de strafvervolging en de in te zetten dwangmiddelen, mag de civiele rechter het optreden van de Staat alleen marginaal toetsen (kan er in redelijkheid zo worden gehandeld?).
Verbod in strijd met wettelijk systeem Strafvordering
Verder is de kort gedingrechter met de Staat van oordeel dat het door de kerk gevraagde verbod op het in beslagnemen van de ayahuasca in strijd is met het wettelijk systeem van Strafvordering. Het invoeren van DMT is immers op grond van de Opiumwet een misdrijf en de marechaussee of andere opsporingsambtenaren zijn dus verplicht dit in beslag te nemen. Die bevoegdheid kan niet vooraf al beperkt worden. De strafrechter kan overigens desgevraagd na een inbeslagname toetsen of dit al dan niet terecht is geweest. Daarmee is het belang van de kerk in Nederland voldoende gewaarborgd.
Bovendien moet eerst worden afgewacht hoe het hoger beroep tegen de uitspraak van de rechtbank van 8 september 2016 afloopt. Daarbij is het de vraag of de rechtbank met het oog op een uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) van mei 2014 juist heeft geoordeeld. Daarom kan niet op voorhand al geoordeeld worden dat de invoer van ayahuasca door de Ceu da Santa Mariakerk legaal is en de inbeslagneming daarvan onrechtmatig.