ACM: zelfstandige ondernemers mogen collectief afspraken maken over minimuminkomen

Zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) kunnen collectief afspraken maken over hun beloning om aan een minimuminkomen te komen. Dat staat in de ‘concept-Leidraad tariefafspraken zzp’ers’. Deze Leidraad sluit aan bij de initiatieven van het kabinet om de positie van zzp’ers aan de onderkant van de arbeidsmarkt te verbeteren.

Martijn Snoep, bestuursvoorzitter van de ACM: “Wij willen markten goed laten werken voor mensen en bedrijven. Markten werken niet goed als zzp’ers door lage uurtarieven onder het bestaansminimum komen. Deze leidraad laat zien welke mogelijkheden zzp’ers hebben om hun inkomen te verbeteren.”

Soms willen zzp’ers collectieve afspraken maken over hogere tarieven. Dat mag meestal niet, omdat prijsafspraken tussen ondernemingen al snel de concurrentie vervalsen wat leidt tot hogere prijzen voor consumenten. De Leidraad laat zien welke ruimte zzp’ers volgens de Mededingingswet hebben om wél zulke afspraken te maken. Zij kunnen dat onder andere doen als zij:

– “Zij-aan-zij” werken met werknemers en daardoor geen onderneming zijn in de zin van de Mededingingswet.
– Onderling afspreken om het door het kabinet aangekondigde wettelijke minimumtarief in de periode voor de invoering daarvan al te waarborgen.
– Met hun opdrachtgevers gezamenlijk afspreken dat een hoger minimumtarief nodig is om op een bestaansminimum te komen.

De Mededingingswet geldt niet voor zzp’ers die “zij-aan-zij” werken met werknemers

Zzp’ers die “zij-aan-zij” werken met één of meer werknemers en in de dagelijkse gang van zaken niet te onderscheiden zijn van die werknemers, zijn voor dat werk geen “onderneming” in de zin van de Mededingingswet. Het kartelverbod geldt dan niet voor deze zelfstandige. Zij mogen voor dat werk samen afspraken maken over hun beloning. Dat mag ook in het kader van een cao.

Zzp’ers kunnen het aangekondigde wettelijke minimumtarief nu al waarborgen

Het kabinet heeft aangekondigd dat zij in 2021 een wettelijk minimumtarief voor zzp’ers van 16 euro per uur gaat invoeren. Hiermee wil het kabinet zzp’ers beschermen tegen armoede en voorkomen dat zij tegen een te laag tarief ingehuurd worden. Ook voorkomt het dat opdrachtgevers alleen vanwege lagere kosten kiezen om zelfstandigen in te huren wat leidt tot sociale dumping. Omdat het kabinet dit voornemen heeft, zal de ACM in de periode voor invoering van het minimumtarief geen boetes opleggen bij afspraken tussen zzp’ers om dit minimumtarief nu al te realiseren.