Wil de Nederlandse rechtspraak op afzienbare termijn meer leden uit etnische minderheden in haar midden krijgen, dan moeten er meer maatregelen genomen worden die specifiek op het aantrekken van allochtonen gericht zijn. Naast het aanmoedigen van juristen uit minderheidsgroeperingen om te solliciteren, valt te overwegen om actief te zoeken naar potentiële kandidaten er zorg voor te dragen dat diversiteit een uitdrukkelijk punt van aandacht wordt in het loopbaanbeleid. Vertegenwoordigers van minderheidsgroeperingen kunnen op die manier als rolmodel binnen de rechterlijke macht fungeren en dat kan op den duur tot een grotere instroom van allochtone rechters leiden.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Deze conclusies zijn te lezen in een internationaal vergelijkend onderzoek over toetredingskansen van etnische minderheden tot de rechtspraak dat in opdracht van de Raad voor de rechtspraak is verricht. Uitgangspunt vormde de vraag wat de Nederlandse Rechtspraak voor haar beleid inzake de werving van allochtone rechters zou kunnen leren van de ervaringen die de rechtspraak heeft opgedaan in landen met een lange immigratietraditie. Op dit moment kent Nederland weinig rechters afkomstig uit minderheidsgroepen en het besef leeft dat dit aandeel vergroot dient te worden. De onderzoekers hebben op basis van documentenanalyse, literatuurstudie, en interviews met betrokkenen een gedetailleerd beeld geschetst van de aanpak in Canada, Duitsland, Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten en die vergeleken met het beleid in ons land.
Geconstateerd wordt dat met name in de common law landen (Canada, de Verenigde Staten en Engeland) het aantal ‘nieuwkomers’ in de rechterlijke macht de laatste jaren is toegenomen. Dat is niet zozeer het gevolg van de toename van het aantal rechtenstudenten in deze landen; actief beleid vormt een noodzakelijke voorwaarde daartoe.
Uit het onderzoek blijkt dat het aandeel van minderheden in de rechterlijke macht de uitkomst is van een complex van factoren die betrekking hebben op vraag, aanbod en maatschappelijke ontwikkelingen. Volgens de onderzoekers zijn maatschappelijke factoren nauwelijks en de factoren aan aanbodzijde slechts beperkt beïnvloedbaar. De rechtspraak dient haar invloed met name te concentreren op de vraagzijde door veranderingen in de eigen organisatie door te voeren.
Achtergrond van onderzoek
Het project is in het najaar van 2004 gestart en is uitgevoerd door dr. Anita Böcker en prof. dr. Leny de Groot-van Leeuwen van het Instituut voor Rechtssociologie van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit in Nijmegen . De afronding vond eind november 2005 plaats. Het complete eindverslag – Meer van minder in de rechterlijke macht: Etnische diversiteit onder rechters in zes landen -, verschijnt in 2006 bij Wolf Legal Publishers, Nijmegen. In het onderhavige nummer van Rechtstreeks wordt een samenvattend overzicht weergegeven van de belangrijkste bevindingen van het onderzoek.
De centrale vraag is: welke drempels bestaan er voor leden afkomstig uit etnische minderheidsgroepen en in welke mate sorteren welke wervings- en selectiemechanismen het meeste effect in termen van toegang tot het beroep?
Inhoud
Op basis van documentenanalyse, literatuurstudie en interviews met betrokkenen wordt door de onderzoeksters een gedetailleerd beeld geschetst van de aanpak in Nederland en vijf immigratielanden (Canada, Duitsland, Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten). De opzet van het onderzoek is als volgt. Een bespreking van een aantal verschillen tussen de onderzochte landen. Deze verschillen zijn waarschijnlijk mede van invloed op de instroom van minderheden in de rechterlijke macht. Vervolgens volgt een analyse van de instroom van etnische minderheden in de rechterlijke macht in Nederland en de vijf andere landen. Hierna worden discussies over de diversiteit van de rechterlijke macht en vormen van diversiteitsbeleid of positieve actie bij de rekrutering van rechters beschreven. Hierop volgt een analyse van factoren die de toetreding van ‘’nieuwkomers’’ tot de rechterlijke macht belemmeren of stimuleren. Tenslotte worden lessen voor Nederland uit de ervaringen in andere landen getrokken.
Meer van minder: etnische diversiteit onder rechters in zes landen, Rechtstreeks, nr. 4, 2005, Rechtspraak.nl
Discussie: Allochtonen in de advocatuur, Rechtenforum.nl
