Onderzoek van de Arbeidsinspectie in 450 winkels wijst uit dat de helft van de werknemers te maken krijgt met verbaal geweld, zoals schelden. Een op de tien medewerkers in de onderzochte winkels maakt bedreigingen mee en 7 procent is slachtoffer van lichamelijk geweld. Een op de tien ondervraagden heeft schade ondervonden van de agressie, variërend van blauwe plekken en littekens tot slaapproblemen en straatvrees. Staatssecretaris Van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft het onderzoek naar de Tweede Kamer gestuurd.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
De Arbeidsinspectie bezocht in 2005 ruim 450 winkels in het centrum van (middel)grote steden om te kijken welke maatregelen zij nemen om werknemers te beschermen tegen ongewenst gedrag van klanten. Dat is namelijk een toenemend probleem in de detailhandel en een belangrijke oorzaak van (langdurig) ziekteverzuim. Vanuit de branche zijn tips, adviezen en richtlijnen opgesteld om agressie en geweld in de sector tegen te gaan. De Arbeidsinspectie heeft gekeken wat winkels in de praktijk doen. De resultaten geven een goed beeld van de stand van zaken in de hele branche.
Uit het onderzoek komt naar voren dat een structurele aanpak van agressie en geweld veelal ontbreekt, vooral bij kleinere winkels. De maatregelen die winkels nemen hangen sterk af van de ervaring die ze hebben met agressie- en geweld. Hebben ze geen gevallen meegemaakt, dan doen ze weinig tot niets aan preventie. Daarbij komt dat veel werknemers in de branche verbale agressie, zoals uitdagen, beledigen, uitschelden en vloeken, beschouwen als ‘iets dat erbij hoort’. Hierover geven ze dus vaak geen signalen af aan de baas, met als gevolg dat maatregelen uitblijven.
De maatregelen die winkels nemen, liggen vaak op organisatorisch vlak. 70 procent van de winkeliers regelt het werk zo dat werknemers niet alleen staan en beschikt over procedures voor het openen en sluiten van de winkel. Technische of bouwkundige aanpassingen om de veiligheid te verhogen nemen winkeliers vooral als het risico op overvallen en diefstal hoog wordt ingeschat.
Dan gaat het meestal om videobewaking of alarmsystemen. Opvallend is dat er vaak geen camera’s hangen bij de personeelsuitgangen (aan de achterkant) van de winkels, die overigens in veel gevallen ook slecht verlicht zijn. Dat zou de veiligheid van werknemers wel ten goede komen.
Minder aandacht hebben de winkeliers voor een veilige afhandeling van het contante geld in de winkel. Het geld wordt wel regelmatig uit de kassa gehaald, maar weinig winkels hebben procedures voor een veilig geldtransport naar de bank. Ook houdt minder dan de helft van de winkeliers bij de inrichting van de winkel rekening met veiligheid. Dat is opvallend, want een aangename winkelinrichting en bijvoorbeeld informatie over wachttijden zijn eenvoudig toe te passen en leveren ook commercieel voordeel op.
Zo’n 40 procent van de werknemers geeft aan dat ze voorlichting hebben gehad over agressie en geweld. Deze is voornamelijk gericht op diefstal en vandalisme. Instructie hoe om te gaan met verbaal geweld of bedreiging komt minder voor. Vooral in kleine winkels komen weerbaarheidtrainingen mondjesmaat voor. Ook nazorg na een incident krijgt nog te weinig aandacht. Werkgevers weten vaak niet hoe belangrijk het is om werknemers na een incident snel en goed op te vangen om ernstige gevolgen te voorkomen.
Werkgevers en werknemers moeten er samen voor zorgen dat werknemers voldoende zijn beschermd tegen agressie en geweld. De inventarisatie van de Arbeidsinspectie laat zien dat (vooral kleinere) winkels veelal ad hoc maatregelen treffen. Daarom gaan de inspecteurs later dit jaar opnieuw op pad, zo kondigt Van Hoof aan. Vooral in gebieden waar het risico op overvallen of andere overlast groot is, controleren ze of winkels voldoende maatregelen nemen tegen agressie en geweld. Is dat niet het geval dan zal de inspectie verbetering afdwingen.
Monitorproject `Agressie en Geweld Detailhandel 2005, periode april tot november 2005`, Ministerie van SZW, Ministerie van SZW
Aanbiedingsbrief van staatssecretaris Van Hoof bij het eindverslag van het monitorproject `agressie en geweld in de detailhandel 2005`, Ministerie van SZW