Het is wenselijk een rechtsvorm te ontwikkelen waarvan maatschappelijke ondernemingen als scholen, ziekenhuizen en woningcorporaties gebruik kunnen maken. Daardoor zijn deze semi-publieke instellingen beter in staat invulling te geven aan hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dit blijkt uit een rapport van de werkgroep ‘Rechtsvorm maatschappelijke onderneming’ onder leiding van dr. H. H. F. Wijffels. Minister Donner heeft het rapport vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
In de aanbiedingsbrief bij het rapport schrijft de bewindsman dat de beslissing over het al dan niet volgen van het advies en het eventueel indienen van een wetsvoorstel wordt overgelaten aan het volgende kabinet.
De werkgroep onderzocht de mogelijkheden van een rechtsvorm voor de maatschappelijke onderneming zonder winstoogmerk, die zich uitsluitend in dienst stelt van de publieke zaak. Het onderzoek maakt deel uit van het zogeheten programma ‘Bruikbare rechtsorde’ dat is gericht op vermindering van de regeldruk.
Het kabinet wil de verhouding tussen overheid en samenleving verbeteren door de regeldruk te beperken. Daarvoor is nodig dat verantwoordelijkheden tussen overheid en burgers anders worden verdeeld. Burgers kunnen dan zelf regelen wat nodig is. Tegen deze achtergrond moet de regeling voor de maatschappelijke onderneming worden gezien.
De voorgestelde rechtsvorm is een alternatief voor wat nu doorgaans stichtingen en verenigingen zijn. De kenmerken van de maatschappelijke onderneming sluiten volgens de werkgroep beter aan bij ontwikkelingen in de semi-publieke sectoren dan bestaande rechtspersonen als stichtingen en verenigingen. Zij hebben geen gelijke tred kunnen houden met die ontwikkelingen, waarvan schaalvergroting, professionalisering van management en bestuur, en hogere eisen aan de kwaliteit van de dienstverlening enkele voorbeelden zijn.
De structuur van de maatschappelijke onderneming omvat een bestuur, een raad van toezicht, verantwoording aan belanghebbenden en toepassing van het jaarrekeningenrecht. De instellingen kunnen zo de verhoudingen tussen de verschillende belangen beter regelen. Dit maakt het mogelijk om in de publiekrechtelijke regelgeving voor scholen, zorginstellingen en woningbouwcorporaties meer zelfstandigheid ten opzichte van de overheid te realiseren. Het gevolg is dat de huidige – veelal gedetailleerde – regels voor deze instellingen over juridische vormgeving en verantwoordingsplicht aan de overheid kunnen worden beperkt. Bovendien kan de overheid terugtreden op de terreinen, waar de maatschappelijke ondernemingen zelf in staat zijn om te voorzien in de behoeften van dat deel van de samenleving waarin zij opereren.
Rapport projectgroep Rechtsvorm maatschappelijke onderneming, Ministerie van Justitie
Brief Tweede Kamer, Ministerie van Justitie
