Bestaande wetgeving en rechtspraak bieden wel degelijk ruimte voor ‘robuuste’ vervolging van onverbloemde racisten en doorgewinterde haatzaaiers. Als het gaat om die gevallen zou een duidelijk en voortvarender vervolgingsbeleid kunnen worden gevoerd, zeker nu het aantal haatuitingen op internet zo sterk is toegenomen. Openbaar Ministerie en politie zouden sterker de boodschap kunnen uitzenden dat haatpropaganda geen tolerantie verdient.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Dit blijkt uit een onderzoek van de Radboud Universiteit Nijmegen naar de mogelijke verruiming van de strafbaarstelling van belediging en godslastering dat minister Hirsch Ballin van Justitie vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Een nieuw kabinet zal een standpunt bepalen.
Na de moord op Theo van Gogh heeft de toenmalige minister van Justitie de Tweede Kamer toegezegd dat een mogelijke verruiming van de strafbaarstellingen voor belediging en godslastering zou worden onderzocht. Dit had te maken met de verharding van het opinieklimaat en de behoefte bij etnisch-religieuze minderheden aan rechtsbescherming. Daarbij ging het vooral om de vraag of het strafrecht voldoende mogelijkheden biedt om haat zaaien en beledigende uitingen aan te pakken en in te dammen.
Volgens de onderzoekers is nieuwe wetgeving of het afschaffen van oude wetgeving niet noodzakelijk, maar zou het bestaande instrumentarium effectiever kunnen worden benut. Rechtspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens biedt ruimte om het bestaande vervolgingsbeleid te heroverwegen. Het Hof heeft namelijk meermalen beperkingen aan de uitingsvrijheid gesteld om godsdienstige gevoelens te kunnen beschermen.
Beperkingen zijn mogelijk als uitingen geen andere functie hebben dan haat zaaien of het minderwaardig verklaren van personen wegens hun godsdienst. Het opsporings- en vervolgingsbeleid zou zich in ieder geval moeten richten op dit soort uitingen dat in geen enkel opzicht als een zinnige bijdrage aan het publieke debat kan worden aangemerkt. Dit strookt ook volledig met de richtlijnen van de Raad van Europa over ‘hate speech’ en ‘racism and xenophobia in cyberspace’.
Een sterkere en meer gerichte handhaving is ook op haar plaats bij strafbare uitingen op het internet die momenteel nagenoeg ongemoeid worden gelaten. Voorbeelden daarvan zijn directe oproepen tot geweld en haat zaaien op extreemrechtse en radicale moslimsites.
De bestrijding van haatuitingen lijkt echter ook een vraagstuk voor burgers en maatschappelijke organisaties zelf. In veel gevallen zou civiele actie sterker kunnen worden benut. Ook verdienen (internationale) netwerken van meldpunten, watchdogs en andere tusseninstituties meer ondersteuning. Van deze instellingen valt ongetwijfeld het meeste te verwachten. Ze zijn goed geïnformeerd, alert, toegankelijk voor potentiële slachtoffers en werken relatief snel.
Verder moet worden onderzocht op welke wijze de weerbaarheid van etnisch-religieuze minderheden tegen haatuitingen kan worden vergroot.
Aanbiedingsbrief Tweede kamer WODC-onderzoek naar godslastering, Ministerie van Justitie
Godslastering, discriminerende uitingen wegens godsdienst en haatuitingen: een inventariserende studie, Radboud Universiteit Nijmegen
