De Raad voor de rechtspraak en de minister van Justitie moeten terughoudend zijn bij het uitoefenen van hun bevoegdheden over de rechtbanken en gerechtshoven. Op die manier dienen ze de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechtspraak in een periode waarin steeds meer de nadruk is komen te liggen op transparantie, effectiviteit en efficiency. De balans tussen die twee waarden staat centraal in het laatst verschenen nummer van Rechtstreeks, een uitgave van de Raad voor de rechtspraak.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Auteur Elaine Mak, universitair docent aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, kijkt naar de Rechtspraak tegen de achtergrond van de opkomst van het ‘new public management’: het idee dat de overheid transparant, efficiënt en klantgericht moet opereren. Die gedachte is de laatste decennia dominant geweest bij het hervormingen binnen overheidsorganisaties. Bij de Rechtspraak heeft de laatste jaren bijvoorbeeld veel nadruk gelegen op productie en het wegwerken van achterstanden.
De auteur van Rechtstreeks waarschuwt ervoor dat het streven naar transparantie en doelmatigheid niet ten koste mag gaan van traditionele waarden van de rechtspraak, zoals onafhankelijkheid en onpartijdigheid. Ze noemt als voorbeeld het geven van aanwijzingen over de tijd die behandeling van een zaak in beslag mag nemen. Op het moment dat zo’n aanwijzing de rechter ertoe brengt om bijvoorbeeld in een ingewikkelde zaak af te zien van getuigenverhoren, is ook de inhoudelijke kwaliteit in het geding. Andere mogelijke spanningen liggen bijvoorbeeld in de functioneringsgesprekken met rechters.
Het brengt de auteur tot de aanbeveling dat de minister van Justitie en de Raad terughoudend moeten zijn bij het uitoefenen van hun bevoegdheden tegenover de gerechten. Andere aanbevelingen doet ze op het gebied van specialisatie.