Ondernemingen zijn tevreden over de kwaliteit van de Ondernemingskamer, zo blijkt uit onderzoek onder leiding van prof. mr. Carla Klaassen van het Onderzoekscentrum Onderneming & Recht van de Radboud Universiteit Nijmegen. Er zijn ook enkele kritische kanttekeningen. Zo hebben bedrijven behoefte aan meer transparantie als er een onderzoek gelast wordt door de Ondernemingskamer. Het onderzoek is op zaterdag 14 november gepresenteerd op het Van der Heijdencongres ‘Geschillen in de vennootschap’ te Nijmegen.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
De Ondernemingskamer is een kamer van het gerechtshof Amsterdam die toezicht houdt op de bedrijfsvoering en onderzoek verricht naar wanbeleid van ondernemingen. Ze heeft de taak (juridische) geschillen in Nederlandse vennootschappen te beoordelen en er bindende uitspraken over te doen. Dit kunnen geschillen zijn tussen het bestuur, de raad van commissarissen, de aandeelhouders of de werknemers. De Ondernemingskamer behandelt de geschillen op verzoek van aandeelhouders, de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) of de vakbonden. Zulke zogeheten ‘enquêteprocedures’ zijn er de afgelopen jaren geweest bij onder andere Unilever, Ahold, PCM,Versatel, ABN Amro en DSM.
Onderzoek
De Ondernemingskamer beoordeelt of er een grond aanwezig is om onderzoek te doen. Dat kan betekenen dat er een onderzoeker wordt aangesteld binnen het bedrijf en/of dat er tegelijkertijd een tijdelijke bestuurder of commissaris naast de reguliere bestuurders of commissarissen wordt ingesteld. Bedrijven ervaren zo’n voorziening als ingrijpend. Een van de bevraagde ondernemers formuleerde het als volgt: “Je geeft de autosleutels af en je moet maar afwachten of je je auto ongeschonden terug krijgt.” Zo’n onderzoek gaat meestal gepaard met negatieve publiciteit.
Lekenrechters
Prof. Klaassen onderzocht hoe grote bedrijven de procedure bij de Ondernemingskamer hebben ervaren. Ze hield interviews met tien grote bedrijven, advocaten en onderzoekers en organiseerde expertmeetings. Uit het in febuari 2009 afgesloten onderzoek blijkt dat de ondervraagden zeer tevreden zijn over de kwaliteit van de Ondernemingskamer. Ze roemen de deskundigheid van de rechters om te oordelen over beweerd wanbeleid. In de kamer zitten ook een aantal lekenrechters, meestal oud-ondernemers. Zij hebben vaak ook het vertrouwen van de onderneming die het betreft, omdat ze ervaringsdeskundig zijn.
Klein kringetje
De deelnemers aan het onderzoek uiten hun zorg over het kleine kringetje van advocaten dat in deze zaken optreedt. Ook vinden velen dat de contacten tussen de toenmalige voorzitter van de Ondernemingskamer en de advocaten wat minder hecht hadden gemogen. Het zou de onpartijdigheid in twijfel kunnen trekken. Anderzijds heeft de voormalige voorzitter met zijn aanwezigheid in de media en op bijeenkomsten in het land de Ondernemingskamer zichtbaar gemaakt en daarmee op de kaart gezet.
Transparantie
Bedrijven geven aan dat ze behoefte hebben aan meer transparantie als een onderzoek gelast wordt door de Ondernemingskamer. Onderzoekers hebben een eigen manier van werken en zijn redelijk vrij in hun handelen. Bedrijven hebben daar geen zicht op.
Van der Heijden Congres, 13 en 14 november
Prof. Klaassen presenteerde haar onderzoek op zaterdag 14 november op het Van der Heijden Congres, ‘in het hol van de leeuw’, waar ook de de voormalige voorzitter van de Ondernemingskamer, mr. Huub Willems heeft gesproken.
Andere onderzoeken
De Ondernemingskamer is een van de ‘voorzieningen’, die is onderzocht. In opdracht van de Raad voor de Rechtspraak zijn nog vier andere voorzieningen onder de loep genomen: Commissie van beroep voor het bedrijfsleven; Mededingingsteam Rechtbank Rotterdam, ‘Natte kamer’ Rechtbank Rotterdam en de Kamer voor Intellectueel Eigendom in Den Haag. Dit zijn specialisaties van de rechtspraak. Ze zijn weggehaald bij de gewone rechtbanken omdat de specialisaties bijzondere deskundigheid vereisen van de rechters en aanklagers. De Raad voor de Rechtspraak wil weten of die specialisaties voldoen en of er wellicht in de toekomst andere en nieuwe specialisaties nodig zijn.
Verder is gekeken of in het buitenland betere voorzieningen voorhanden zijn. Dat is volgens prof. Klaassen niet het geval.
