De wet eist van de teleurgestelde contractant dat hij tijdig klaagt over een niet naar behoren geleverde prestatie. Artikel 6:89 BW eist dat de schuldeiser binnen bekwame tijd nadat hij het gebrek heeft ontdekt of redelijkerwijze had moeten ontdekken, bij de schuldenaar protesteert. Hoewel de regeling betrekking heeft op alle denkbare contractuele prestaties, gaat het in veel gevallen om koop. Voor de teleurgestelde koper is de regel (ook) neergelegd in artikel 7:23 BW.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Tijdig klagen
Om op tijd te kunnen klagen moet de koper het gekochte na ontvangst van de zaak onderzoeken. De wet legt dus op de koper een onderzoeksplicht. De wetgever beschermt op dit onderdeel de consument. Deze partij hoeft niet onmiddellijk onderzoek te doen. Wel moet de consument de verkoper binnen bekwame tijd na de feitelijke ontdekking van het gebrek op de hoogte stellen. Op de consument rust daarentegen wel een plicht om direct onderzoek te doen als hij een woning koopt.
Voor andere overeenkomsten dan koop geldt hetzelfde; de partij die een bepaalde prestatie ontvangt, moet de andere partij tijdig van eventuele gebreken dan wel tekortkomingen op de hoogte stellen. Indien dit niet gebeurt kan de ontvangende partij zijn rechten tegenover de andere partij verspelen. Binnen welke termijn moet nu geklaagd worden?
De termijn hangt in de eerste plaats af van de aard van het gebrek. Als gebreken zeer duidelijk aanwezig zijn, mag worden aangenomen dat ze al in een zeer vroeg stadium ontdekt kunnen worden. Andere gebreken komen pas aan het licht als het gekochte intensief is gebruikt. In dat geval geldt een langere termijn. Bij bepaling van de lengte van de klachttermijn zijn ook andere omstandigheden van belang, zoals de aard van het gekochte, de deskundigheid, de onderlinge verhouding en de juridische kennis van partijen.
De schuldeiser die tijdig heeft geklaagd behoudt zijn wettelijke rechten. Hij heeft nog het recht om een beroep te doen op nakoming, opschorting, schadevergoeding en/of ontbinding. Is sprake van een consument, dan heeft hij onder omstandigheden eveneens recht op prijsvermindering.
Op het moment dat de schuldenaar de levering herstelt of overgaat tot een nieuwe levering, begint een nieuwe klachttermijn te lopen. Presteert de andere partij opnieuw niet goed, dan komt hij er een weg als niet opnieuw tijdig wordt geprotesteerd. Blijf dus waakzaam!
De rechter heeft geen genade met een stilzittende partij (koper). Dit is zelfs het geval indien vast staat dat de ander partij wanprestatie heeft gepleegd. Om dergelijke onbillijke situaties te omzeilen is wel geprobeerd om de andere partij (de verkoper) op een andere juridische grondslag aan te spreken, zoals dwaling of onrechtmatige daad. De rechter kijkt echter door de grondslag van de vordering heen. Draait het geschil in feite om de vraag of de afgeleverde zaak aan de overeenkomst beantwoordt, dan geldt de klachttermijn.
De praktijk
In de praktijk verdient het de voorkeur om schriftelijk (per aangetekende post) te klagen over de vermeende tekortkoming en duidelijk inzicht te verschaffen aan de schuldenaar waar de tekortkoming uit bestaat. (De inhoud van) een mondelinge klacht is immers lastig(er) te bewijzen. Het is van belang dat de klacht ziet op alle verwijten die de schuldeiser aan de schuldenaar maakt.
Conclusie
Koper, wees op uw hoede en klaag tijdig!
mr. Merel Franke, Deterink Advocaten
