De Afdeling bestuursrechtspraak heeft recent (woensdag 31 augustus 2011) in een uitspraak geoordeeld dat voor de vraag welk bestuursorgaan bevoegd is, niet de feitelijke situatie, maar de vergunde situatie bepalend is. Dit is opvallend omdat de lijn in de jurisprudentie van de Afdeling tot nu toe was dat de feitelijke situatie juist wel bepalend is.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
In de zaak waarover de Afdeling bestuursrechtspraak uitspraak heeft gedaan heeft het college van burgemeester en wethouders van Purmerend een revisievergunning ingetrokken. Deze vergunning was (op grond van de Wet milieubeheer zoals die gold voor inwerkingtreding van de Wabo) door het college verleend voor een inrichting voor het verkopen van brandstoffen en het uitvoeren van herstelwerkzaamheden aan auto’s. De reden voor intrekking is dat de opslag van LPG niet voldoet aan de daarvoor geldende veiligheidsnormen. Er ligt (al 32 jaar) een woning op 20 meter afstand van het ondergrondse LPG-reservoir, terwijl sinds uiterlijk 1 januari 2010 moet worden voldaan aan de afstandseis van 25 meter. Het college trekt daarom de vergunning in wat betreft de opslag en verkoop van LPG, en voor het overige deel van de inrichting ook, omdat de inrichting na beëindiging van de verkoop van LPG volgens B & W niet meer vergunningplichtig is. Op dit laatste komt het college overigens tijdens de beroepsprocedure terug; het overige deel van de inrichting blijft wel vergunningplichtig.
De vergunninghouder stelt dat het college niet bevoegd is om het intrekkingsbesluit te nemen. Hij voert aan dat voor beantwoording van de vraag welk gezag bevoegd is om de vergunning in te trekken, bepalend is welke activiteiten in de inrichting plaatsvinden. In de inrichting liggen meer dan vier autowrakken opgeslagen en worden ook autowrakken bewerkt. Voor deze activiteiten zijn gedeputeerde staten als bevoegd gezag aangewezen in de bijlage bij het Inrichtingen- en vergunningbesluit milieubeheer (zoals dat destijds gold; categorie 28.4).
De Afdeling volgt dit betoog niet en oordeelt dat voor de vraag welk gezag bevoegd is de vergunning in te trekken niet de feitelijke situatie bepalend is. Ook als feitelijk in de inrichting meer dan 4 autowrakken worden opgeslagen en autowrakken worden bewerkt als bedoeld in de betreffende categorieën in het Ivb kan dit “daarom niet tot het oordeel leiden dat het bestreden besluit onbevoegd is genomen”, aldus de Afdeling.
Zoals gezegd een opmerkelijk oordeel, omdat de vaste lijn in de jurisprudentie in handhavingszaken en andere bevoegdheidskwesties (bijv. acceptatie van een melding) tot nu toe was dat niet doorslaggevend is welk bestuursorgaan destijds de vergunning heeft verleend, maar de feitelijke situatie bepalend is. Bovendien was in de Wet milieubeheer een speciale overgangsbepaling opgenomen voor de situatie bleek waarin door een verandering van een inrichting een ander bestuursorgaan bevoegd gezag wordt.
De vraag is nu of de Afdeling een einde aan haar vaste jurisprudentie heeft willen maken en is ‘omgegaan’, zoals dat in jargon heet. Ik betwijfel dat eerlijk gezegd. Doorgaans geeft de Afdeling, als zij in een uitspraak terugkomt op eerdere jurisprudentie, dat namelijk wel expliciet aan en dat is nu niet het geval. Voorts is de uitspraak door een enkelvoudige kamer (dus één staatsraad) gedaan, terwijl het voor de hand ligt om bij een koerswijziging als deze, indien die expliciet beoogd is, een meervoudige kamer de uitspraak doet. Verder lijkt het me ook niet juist; de systematiek is nu eenmaal dat voor bepaalde type activiteiten nu juist gedeputeerde staten de verantwoordelijkheid heeft. Maar voorlopig ligt deze uitspraak er wel en moeten we van de rechtsgeldigheid ervan uitgaan. Hopelijk heeft de Afdeling nog ‘een zaak op de plank liggen’ die kan worden gebruikt om duidelijk te maken of deze uitspraak een ‘slip of the pen’ was of dat er echt bedoeld is een nieuwe koers in te zetten.
mr. Cathine Knijff, Wieringa Advocaten
