Een bestuurder van een vennootschap kan onder omstandigheden aansprakelijk worden gehouden voor een wanprestatie of onrechtmatige daad van de vennootschap.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Daarvoor is vereist dat die bestuurder een persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Daarnaast kan een bestuurder van een vennootschap privé ook aansprakelijk zijn, wanneer hij optredend als deskundig bemiddelaar of dienstverlener, heeft gehandeld in strijd met een op hem in die hoedanigheid van deskundig bemiddelaar rustende zorgvuldigheidsnorm. Een dergelijke situatie deed zich voor in het arrest HR 23 november 2012, NJ 2013/302 (Spaanse Villa). In een recent arrest van de Hoge Raad, wordt die laatste norm nader uitgelegd.
Case Tulip Air Lease
In deze heeft een Amerikaanse vennootschap twee vliegtuigen verkocht aan een andere Amerikaanse partij. Zij heeft daartoe X als bemiddelaar ingeschakeld. X is bestuurder en aandeelhouder van de besloten vennootschap Tulip Air Lease. De verkopende vennootschap geeft X de volmacht om de vliegtuigen te verkopen met de instructie dat de koopsom direct op haar bankrekening dient te worden betaald. In strijd hiermee laat X de koopsom betalen op de bankrekening van Tulip Air Lease, de vennootschap waarvan hij bestuurder is. Verkoper klopt aan bij Tulip Air Lease, maar de vennootschap biedt geen verhaal. In eerste aanleg heeft de verkoper hoofdelijke veroordeling van Tulip Air Lease en haar bestuurder X gevorderd. De rechtbank heeft de vordering op Tulip Air Lease toegewezen, maar de vordering tegen X afgewezen. X was er in geslaagd te bewijzen dat hij niet in privé handelde, maar in zijn hoedanigheid van bestuurder van Tulip Air Lease. Het hof heeft vervolgens in hoger beroep het vonnis van de rechtbank op dit punt bekrachtigd.
Bestuurdersaansprakelijkheid
De verkoper heeft in cassatie primair een beroep gedaan op het arrest Spaanse Villa. Dat beroep is door de Hoge Raad afgewezen. Zij oordeelde dat X in deze heeft gehandeld in zijn taakvervulling als bestuurder en niet in privé. Of iemand privé heeft gehandeld of juist in hoedanigheid van bestuurder, dient te worden beantwoord aan de hand van wat partijen jegens elkaar hebben verklaard en over en weer uit elkaars verklaringen en gedragingen hebben afgeleid en mochten afleiden (HR 11 maart 1977, ECLI:NL:HR:1977:AC1877, NJ 1977/521). X is er in geslaagd om aan te tonen dat hij handelde in hoedanigheid van bestuurder. Om X als bestuurder aansprakelijk te kunnen houden, dient hem een persoonlijk ernstig verwijt te maken zijn.
Het hof had geen antwoord gegeven op de vraag of X een persoonlijk ernstig verwijt te maken viel. Het hof meende die vraag niet te hoeven beantwoorden, omdat de geschonden norm niet strekte tot bescherming van de verkoper. Er was niet voldaan aan de relativiteitseis. De verkoper van de vliegtuigen was namelijk op de hoogte van de slechte financiële situatie van Tulip Air Lease en had toch Tulip Air Lease als bemiddelaar ingeschakeld.
De Hoge Raad is het met die overweging oneens en vernietigt het arrest van het hof op dit punt. Zij overweegt dat X persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt, omdat hij in strijd met de hem gegeven instructie heeft bewerkstelligd dat de koopprijs werd overgemaakt aan Tulip Air Lease. De omstandigheid dat de verkoper op de hoogte was van de slechte financiële situatie van de bemiddelende vennootschap, maakt niet dat de bestuurder die een persoonlijk ernstig verwijt kan worden gemaakt, niet meer aansprakelijk is.
Conclusie
In deze zaak gaat het om de vraag of een bestuurder persoonlijk aansprakelijk is voor het overschrijden van een volmacht. Bij de beantwoording van die vraag is van belang of de bestuurder in privé of namens een vennootschap heeft gehandeld. Handelde de bestuurder in zijn hoedanigheid van bestuurder van een vennootschap, dan kan hij worden aangesproken indien hem een persoonlijk ernstig verwijt kan worden gemaakt. Handelde de bestuurder als deskundig bemiddelaar of dienstverlener in strijd met een op hem in die hoedanigheid van deskundig bemiddelaar rustende zorgvuldigheidsnorm, dan kan hij op die grond aansprakelijk zijn.
