Alle provisies die een vennootschap betaalt aan een emissiesyndicaat voor dienstverlening ten behoeve van een emissie van aandelen, behoren tot de kosten die in mindering kunnen worden gebracht op de winst van de vennootschap. Tot deze aftrekbare kosten behoort ook een vergoeding voor een garantie die een emissiesyndicaat afgeeft voor het slagen van de emissie tegen een vastgestelde emissiekoers. Dit is de strekking van een uitspraak die de Hoge Raad onlangs deed en waarmee de Hoge Raad nog een stap verder ging dan het Gerechtshof Amsterdam, dat eerder over deze kwestie oordeelde.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
De Hoge Raad heeft op 9 mei 2008 uitspraak gedaan in een zaak die van belang is voor de bepaling van de winst van (beursgenoteerde) vennootschappen die een aandelenemissie hebben uitgevoerd of gaan uitvoeren. Voor de betrokken nv was de uitspraak nog gunstiger dan die van het Gerechtshof te Amsterdam, waarover 27 maart 2006 is bericht.
In deze zaak ging het om een beursgenoteerde nv, die internationaal actief is in de productie en handel van kantoormeubilair en kantoorinrichting. Vanwege een acquisitie had de nv behoefte aan nieuw kapitaal en besloot daarom nieuwe (certificaten van) aandelen uit te geven. Zij vond een groep financiële instellingen, onder leiding van een bank bereid om de emissie te begeleiden en het risico van het niet slagen van deze emissie te dragen. De bank bedong hiervoor een aantal vergoedingen, zoals een ‘selling commission’ van (omgerekend) € 0,29 per nieuw uitgegeven (certificaat van) aandeel, een ‘management & underwriting commission’ en een bereidstellingsprovisie (respectievelijk 2% en 1% van de totale emissieopbrengst). Daarnaast was een verdeelsleutel afgesproken voor de meeropbrengst indien de uitgiftekoers hoger zou zijn dan het bedrag dat de partijen vooraf hadden vastgesteld (de ‘garantieregeling’). De bank bleef uiteindelijk zelf ook met een groot pakket aandelen zitten. De totale opbrengst van de aandelenemissie, verminderd met de hiervoor genoemde drie vergoedingen en het aandeel van de bank in het verschil in de uitgiftekoers, werd overgemaakt aan de nv.
De nv trok het hele bedrag dat de bank in mindering had gebracht, als kosten af van haar winst. De belastinginspecteur was het hier niet mee eens, omdat het volgens hem niet ging om kosten maar om een lagere emissieopbrengst. De zaak kwam bij het Gerechtshof te Amsterdam.
Het hof stelde de inspecteur alleen in het gelijk voor wat betreft de garantieregeling. Dit gedeelte van de vergoeding moest worden aangemerkt als een lagere emissieopbrengst voor de nv en was daarom niet aftrekbaar van de winst. De overige drie vergoedingen waren volgens het hof door de bank verleende diensten die konden worden gekwalificeerd als het tegen een premie overnemen van het risico van het niet-slagen van een emissie. Deze waren als kosten die worden gemaakt ter vergroting van het kapitaal van een vennootschap op grond van de wet aftrekbaar van de winst van de nv.
Beide partijen konden zich niet vinden in de uitspraak van het hof, zodat de zaak werd voorgelegd aan de Hoge Raad. Volgens de Hoge Raad behoren alle provisies die aan een emissiesyndicaat worden betaald voor dienstverlening ten behoeve van een emissie van aandelen, tot de kosten van wijziging van het kapitaal, die op grond van de Wet op de vennootschapsbelasting in mindering kunnen worden gebracht op de winst. Tot deze kosten behoort ook een vergoeding voor een garantie die een emissiesyndicaat afgeeft voor het slagen van de emissie tegen een vastgestelde emissiekoers. De omstandigheid dat een dergelijke garantie ertoe kan leiden dat de uit te geven aandelen uiteindelijk (gedeeltelijk) bij het emissiesyndicaat zullen worden geplaatst, doet daaraan niet af, aldus de Hoge Raad.
Aangezien de provisies bij de nv worden aangemerkt als aftrekbare kosten, komen deze niet in mindering op het gestorte kapitaal, voegt de Hoge Raad daaraan toe. De voordelen die voortvloeien uit de dienstverlening ten behoeve van de aandelenemissie, behoren bij de bank tot de winst.
