Als de kabinetsplannen die scheiden zonder tussenkomst van een rechter mogelijk moeten maken worden doorgevoerd, is het verstandig om te zorgen voor waarborgen ter bescherming van kwetsbare echtgenoten. Dit schrijft de Afdeling advisering van de Raad van State (RvS) in een advies over het vandaag ingediende wetsvoorstel ‘Scheiden zonder rechter’. Eerder wees de Raad voor de rechtspraak op de risico’s van het wetsvoorstel.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Snel en eenvoudig
Het wetsvoorstel moet scheiden sneller en makkelijker maken. Als beide echtgenoten het eens zijn over de afwikkeling van de scheiding en er geen minderjarige kinderen bij betrokken zijn, moet een ambtenaar van de burgerlijke stand het huwelijk kunnen ontbinden. Nu is nog een gang naar de rechter, en bijstand van een advocaat, verplicht.
Advies
Om te voorkomen dat een kwetsbare echtgenoot de dupe wordt van de nieuwe manier van scheiden, adviseert de RvS om te zorgen voor waarborgen waaruit blijkt dat beide echtgenoten de gevolgen van de scheiding hebben geregeld. Dit kan bijvoorbeeld door een overeenkomst te sluiten over de alimentatie, woning en verdeling van de gemeenschap van goederen. Deze overeenkomst kan worden overgelegd aan de burgerlijk ambtenaar.
De RvS zet vraagtekens bij de kosten- en tijdbesparing voor de burger die het wetsvoorstel met zich mee zou brengen. Het verschil in behandeltijd tussen de procedure voor de rechter en de ambtenaar is niet groot, slechts een tot vier weken.
Daarnaast wordt er in de kostenraming geen rekening gehouden met de kosten die ex-echtgenoten moeten maken voor juridisch advies over de gevolgen van de echtscheiding en om afspraken over de boedelverdeling af te dwingen. Deze kosten zullen vaak ook worden gemaakt als niet de rechter, maar de ambtenaar het huwelijk ontbindt.
Het nieuwe wetsvoorstel maakt het mogelijk dat de ambtenaar een echtscheiding ‘uitspreekt’. Dit past volgens de RvS niet goed bij de taak die een ambtenaar van de burgerlijke stand van oudsher heeft. Het zou beter passen om de beëindiging van het huwelijk te bekrachtigen door het opmaken van een akte, net als bij het aangaan van een huwelijk.
Raad voor de rechtspraak
De Raad voor de rechtspraak wees in een eerder advies (pdf, 48 kB) op de risico’s van het wetsvoorstel. Toen werd onder andere gesteld dat de nieuwe manier van scheiden lang niet altijd sneller en goedkoper zal zijn voor de burger. De kans bestaat dat achteraf problemen ontstaan over de gemaakte afspraken, zodat alsnog een gang naar de rechter nodig is.
Net als de RvS wordt ook in dit advies gewezen op de risico’s voor kwetsbare echtgenoten. Ook stelt de Raad voor de Rechtspraak vraagtekens bij de erkenning van deze manier van scheiden in het buitenland.
Lees hier de samenvatting van het advies van de Afdeling advisering van de Raad van State.
