Het ‘uitsprakenregister asiel & bewaring’ dat rechtbanken gebruiken om een overzicht te geven van openbaar gemaakte uitspraken in asiel- en bewaringszaken is geen toereikende manier om rechterlijke uitspraken openbaar te maken. In 2006 pleitte de Commissie-De Meij er al voor om álle uitspraken on-line te publiceren.
Prijs vergelijk ADSL, kabel, glasvezel aanbieders en bespaar geld door over te stappen!
Dat staat in een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van vandaag (9 oktober 2019). Aanleiding voor deze uitspraak is het hoger beroep in een vreemdelingenzaak, waarin bezwaar wordt gemaakt over de manier waarop rechtbanken uitspraken openbaar maken.
Register voor belangstellenden onvoldoende
De rechtbanken maken via het uitsprakenregister een lijst met gegevens bekend van uitspraken in asiel- en bewaringszaken. Die gegevens zijn onder meer de uitspraakdatum, zittingsplaats en zaaknummer. Het register bevat echter geen inhoudelijke informatie over de uitspraken. In het register kan een belangstellende niet nagaan wat de uitkomst van de procedure is en om welke redenen. De Afdeling bestuursrechtspraak vindt deze wijze van openbaarmaking van uitspraken niet toereikend. Het is voor belangstellenden niet mogelijk een bepaalde uitspraak op eenvoudige wijze te raadplegen. En dat is wel het uitgangspunt; het publiek moet op eenvoudige wijze toegang hebben tot de volledige tekst van uitspraken.
Voorlopig terug naar oude werkwijze
De Raad voor de rechtspraak wil op termijn alle uitspraken online publiceren. Vanwege de grote werklast die daarmee gepaard gaat, onder meer door het anonimiseren van al die uitspraken, is dat nu niet haalbaar. De Raad voor de rechtspraak heeft op de rechtszitting in september aangegeven voorlopig terug te keren naar de oude werkwijze, als het uitsprakenregister niet voldoet. Die oude werkwijze houdt in dat uitsprakenzittingen worden gehouden. Van die zittingen wordt dan een proces-verbaal gemaakt, zodat duidelijk is in welke zaken uitspraak is gedaan. De Afdeling bestuursrechtspraak vindt die werkwijze adequaat. Binnen acht weken na de uitspraak van vandaag moet openbaarmaking van uitspraken weer op die manier gaan plaatsvinden.
Zaakverloopregister was ook al niet toereikend
Dit is niet de eerste keer dat de Afdeling bestuursrechtspraak oordeelt dat de wijze waarop uitspraken openbaar worden gemaakt, niet toereikend is. In april 2019 kwam de Afdeling bestuursrechtspraak al tot de conclusie dat het toen in gebruik genomen zaakverloopregister geen toereikende wijze van openbaarmaking was.